“ละมุด” เป็นผลไม้ที่มีรสหวาน กลิ่นหอม คนไทยและต่างชาตินิยมบริโภคเป็นของหวานหรือของว่าง เพราะละมุดเป็นผลไม้ที่มีรสชาติอร่อยมาก ต้นละมุด เป็นไม้ผลอีกชนิดที่น่าปลูก เพราะเมื่อต้นละมุดมีอายุมาก ยิ่งให้ผลดกมากเป็นเงาตามตัว ละมุดสามารถปลูกได้ในดินเกือบทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นดินทราย ดินเหนียว หรือแม้แต่ดินลูกรังก็ตาม แถมต้นละมุดยังปลูกดูแลไม่ยากเหมือนกับไม้ผลชนิดอื่นๆ

ละมุดเวียดนาม

ละมุดเวียดนาม เป็นหนึ่งในสายพันธุ์ละมุดยอดนิยม ที่คนไทยนิยมปลูกเป็นไม้ผลประจำบ้าน และปลูกเชิงการค้าเพราะมีผลขนาดใหญ่ รสชาติหวาน กรอบ เนื้อไม่เละ กินอร่อยถูกใจคนซื้อและคนขาย

คุณสมพร ไพบูลย์ (ลุงพร) เกษตรกรคนเก่ง เจ้าของสวนลุงพร ตั้งอยู่บ้านเลขที่ 6 บ้านใหม่ หมู่ที่ 3 ตำบลบ้านพริก อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก เป็นหนึ่งในเกษตรกรที่ปลูกต้นละมุดเวียดนาม เพื่อจำหน่ายกิ่งพันธุ์ให้แก่เกษตรกรและผู้สนใจ ละมุดเวียดนามเป็นหนึ่งในกิ่งพันธุ์ไม้ขายดีของสวนแห่งนี้ เพราะต้นละมุดเวียดนาม ปลูกดูแลง่าย แถมให้ผลดกตลอดทั้งปี

ลุงพร พาไปชมต้นละมุด ที่ปลูกอยู่หน้าบ้าน ต้นละมุดกำลังติดผลเป็นจำนวนมาก มีขนาดผลใหญ่กว่าลูกกอล์ฟ ลุงพรบอกว่า ต้นนี้ยังไม่ครบกำหนดเก็บเกี่ยว ผลละมุดยังไม่โตเต็มที่ ลุงพรโชว์ภาพผลละมุดที่ถ่ายเก็บไว้ เห็นแล้วก็รู้สึกทึ่งทีเดียว เพราะผลสุกมีขนาดใหญ่เท่ากับกระป๋องนมข้นหวานทีเดียว ผลมีขนาดใหญ่ น้ำหนักเฉลี่ย ประมาณ 3 ผล ต่อ 1 กิโลกรัม โดยทั่วไปนิยมซื้อขายไม่ต่ำกว่า 50 บาท ต่อกิโลกรัม

ละมุดเวียดนาม เป็นพันธุ์ไม้เด่นของประเทศเวียดนาม ถูกนำเข้ามาปลูกในประเทศไทยมานานหลายปีแล้ว ที่มาของละมุดเวียดนาม ที่เล่าต่อๆ กันก็คือ เกษตรกรชาวเวียดนามรายหนึ่งได้นำเมล็ดละมุดฝรั่งคุณภาพดีพันธุ์หนึ่งไปเพาะขยายพันธุ์ กับตอละมุดพื้นเมือง ปรากฏว่า เกิดการกลายพันธุ์ ได้ละมุดพันธุ์ใหม่ที่มีลักษณะเด่นคือ ขนาดผลใหญ่ขึ้น ลักษณะผล มีทั้งผลกลมแป้นเล็กน้อยกับผลกลมรียาว ผลสุกเนื้อในเป็นสีแดงอมส้ม ไส้กลางเป็นสีขาว รสหวานจัดมาก ไม่เป็นเนื้อทราย กินอร่อย เนื้อหวาน กรอบ หวานกว่าละมุดสายพันธุ์อื่นๆ เนื้อไม่เละแม้สุกเต็มที่

ภายหลังจากนำพันธุ์ละมุดเวียดนามเข้ามาปลูกในประเทศไทย เกษตรกรนิยมเรียกกันติดปากว่า “ละมุดยักษ์สาลี่” หรือ “ละมุดพันธุ์สาลี่เวียดนาม” ลักษณะโดยทั่วไปของละมุดพันธุ์นี้ก็คือ ลำต้นสูง ประมาณ 3-5 เมตร ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเวียนสลับถี่บริเวณปลายกิ่ง ปลายใบแหลม โคนมน ดอก ออกเป็นช่อกระจุกที่ซอกใบใกล้ปลายยอด ดอกมีขนาดเล็กสีขาวนวล มีกลีบดอก 5 กลีบ ละมุดเวียดนามมีเมล็ดน้อย ประมาณ 3-5 เมล็ด ต่อผล เท่านั้น ต้นละมุดเวียดนามมักติดดอกออกติดผลเกือบทั้งปี สามารถขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด ตอนกิ่ง ทาบกิ่ง และเสียบยอด

ต้นละมุดเวียดนาม เป็นไม้ชอบแดด สามารถเจริญเติบโตได้ดีในสภาพดินร่วนปนทราย ไม่ชอบน้ำท่วมขัง หลังปลูกรดน้ำพอชุ่มเช้าเย็น ใส่ปุ๋ยคอกเดือนละครั้งสลับกับปุ๋ยเคมี สูตร 16-16-16 ทุกๆ 15 วัน หลังปลูกเมื่อต้นสูงประมาณ 3 เมตร จะเริ่มติดผลชุดแรก เมื่อต้นละมุดเวียดนามมีอายุมากขึ้น จะติดผลดกขึ้นเรื่อยๆ ตามอายุของต้น เนื้อละมุดพันธุ์นี้จะไม่กรอบเมื่อสุก อายุเก็บเกี่ยว 8-9 เดือน

ต้นละมุด มีแมลงศัตรูพืชหลายชนิด เช่น หนอนเจาะกิ่งและเจาะต้น หนอนไชเปลือกละมุด หนอนกัดกินใบอ่อน หนอนเจาะผลละมุด หนอนชอนใบ และเพลี้ยแป้ง ฯลฯ และมีศัตรูจำพวกกระรอก กระแต ค้างคาว นกต่างๆ คอยกัดกินจิกผลที่กำลังสุกอีกด้วย เกษตรกรผู้ปลูกละมุดจึงควรวางแผนป้องกันแมลงศัตรูพืชในกลุ่มนี้ด้วย

สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนครนายก ได้คัดเลือกให้สวนลุงพร เป็นส่วนหนึ่งของโครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี หรือเรียกสั้นๆ ว่า “แอ่งเล็ก เช็คอิน” ซึ่งสอดรับกับนโยบายรัฐบาลที่เน้นสร้างรายได้จากการท่องเที่ยวและสร้างเศรษฐกิจชุมชน

นักท่องเที่ยวที่แวะมา สวนลุงพร นอกจากจะได้ชมต้นละมุดยักษ์แล้ว ยังมีโอกาสเลือกซื้อพันธุ์ไม้ ทั้งไม้ผล ไม้ยืนต้นในราคาย่อมเยาว์ และมีโอกาสเรียนรู้เรื่องการขยายพันธุ์ไม้ทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นวิธีการเสียบยอด การทาบกิ่ง ติดตา หรือกิ่งตอน ใครมีเวลาว่างก็แวะมาเรียนรู้กับลุงพรได้ ลุงพรไม่หวงวิชา ยินดีแบ่งปันความรู้ให้แก่ผู้สนใจทุกท่าน

สำหรับเกษตรกรมือใหม่ที่สนใจเรื่องการขยายพันธุ์ไม้แต่ละวิธี จำเป็นต้องใช้อุปกรณ์สำคัญ ได้แก่ มีด กรรไกร ขุยมะพร้าว เทปพันกิ่ง เชือกปอ เคล็ดลับสำคัญในการขยายพันธุ์พืชที่ลุงพรแนะนำก็คือ มีดต้องคม การปาดเนื้อไม้ควรปาดในครั้งเดียว เพื่อไม่ให้เนื้อไม้ช้ำ จะช่วยให้ได้กิ่งพันธุ์ดีตามต้องการ และให้ผลผลิตเร็ว

สำหรับวิธีการตอนกิ่ง เริ่มจากควั่นกิ่งให้รอบแกะเปลือกออก ขูดเยื่อเจริญออก หุ้มด้วยขุยมะพร้าวมัดด้วยเชือกปอ    วิธีการเสียบยอด แนะนำให้ตัดยอดกิ่งพันธุ์ ผ่าต้นตอแล้วนำยอดพันธุ์ดีมาปาดเป็นลิ่มทั้งสองด้าน แล้วใช้เทปพันให้แน่น ส่วน วิธีการทาบกิ่ง เริ่มจากตัดกิ่งพันธุ์ดี ปาดให้เป็นปากฉลามด้านใดด้านหนึ่งแล้ว ปาดต้นตอออก นำกิ่งมาทาบลงให้แผลแนบสนิทกัน พันด้วยเทปพันกิ่ง

ขณะเดียวกัน สวนลุงพร ยังเป็นแหล่งการเรียนรู้เรื่องการขยายพันธุ์พืชต้นไม้แฟนซีอีกด้วย ลุงพรพาไปชมต้นมะม่วงที่ปลูกหลายสายพันธุ์บนต้นเดียวกันโดยต้นตอเป็นมะม่วงแก้ว ทาบกิ่งด้วยมะม่วงน้ำดอกไม้ มะม่วงเขียวเสวย หรือมะม่วงพันธุ์เจ้าลงกา การปลูกมะม่วง 3 สายพันธุ์ บนต้นเดียวนี้ เหมาะสำหรับประชาชนที่สนใจอยากปลูกมะม่วงหลายพันธุ์ แต่มีข้อจำกัดเรื่องพื้นที่การปลูก การผลิตกิ่งพันธุ์มะม่วงที่มีหลายสายพันธุ์บนต้นเดียวกัน ช่วยให้ผู้สนใจปลูกมะม่วงมีโอกาสการบริโภคมะม่วงหลายชนิดได้ในต้นเดียวกัน โดยใช้พื้นที่ปลูกน้อย หากผลผลิตเยอะก็มีโอกาสนำมะม่วงออกขายทำกำไรได้ด้วย เป็นการประหยัดเวลาและแรงงานในการดูแลผลผลิตได้อย่างดี

หากใคร ต้องการกิ่งพันธุ์ละมุดเวียดนามพันธุ์แท้ไปปลูก หรือสนใจกิ่งพันธุ์มะม่วงแฟนซี ที่มีหลายสายพันธุ์บนต้นเดียวกัน สามารถติดต่อสั่งซื้อได้โดยตรงกับ คุณสมพร ไพบูลย์ เลขที่ 6 บ้านใหม่ หมู่ที่ 3 ตำบลบ้านพริก อำเภอบ้านนา จังหวัดนครนายก โทร. 086–787–9401 ราคาสอบถามกันเอง