เพราะชื่นชอบในธรรมชาติ ทำให้ คุณสาธิต สุขวิชา วัย 47 ปี และครอบครัว ปรับเปลี่ยนพื้นที่รอบบ้านเป็นแปลงปลูกผัก เลี้ยงไก่ เลี้ยงไส้เดือน นอกจากได้ความเป็นธรรมชาติในแบบที่ชอบแล้ว ยังได้เก็บผลผลิตจากพืชผัก ไข่ไก่ มาเป็นวัตถุดิบทำอาหารกินในครอบครัว อีกทั้งยังเป็นกิจกรรมให้ลูกได้ร่วมสนุกในวันว่าง ไม่ต้องใช้เวลาไปกับหน้าจอแท็บเล็ตเสียทั้งหมด

Prom Garden Family

Prom Garden Family หรือมินิฟาร์มในบ้านของคุณสาธิต กินพื้นที่บริเวณรอบบ้านแทบทั้งหมด แต่ละส่วนถูกจัดสรรพื้นที่อย่างเหมาะสม สำหรับแปลงปลูกผัก บ้านไก่ เลี้ยงไส้เดือน และพื้นที่สำหรับนั่งพักผ่อน

“ด้วยเป็นบ้านจัดสรร ก็จะมีพื้นที่ไม่มาก เพราะฉะนั้น เมื่อเราคิดจะปลูกผัก ผักต้องการแสง ก็ต้องเลือกก่อนว่ามุมไหนจะได้รับแดดมากที่สุดใน 1 วัน ก็จะให้มุมนั้นเป็นแปลงผัก ส่วนมุมที่ร่ม เราสามารถปลูกผักที่ไม่ต้องการแสงได้ เช่น ต้นอ่อน และในมุมที่ไม่มีแสง แต่ลมสามารถพัดผ่านได้ดี ใช้เป็นมุมสำหรับเลี้ยงน้องไก่ของเรา”

สำหรับผักที่คุณสาธิตเลือกปลูก จะเลือกมาจาก 2 เหตุผลหลัก คือปลูกผักที่กินเป็นประจำ และปลูกผักที่มีลำต้นสวยงาม จึงทำให้เขาเลือกปลูกเคล สวิสชาร์ด และมะเขือเทศ เป็นลำดับแรก และยังมีฟักทอง แตงกวา กล้วย มะเขือ พริก เลมอน มะนาว มะเดื่อฝรั่ง และมัลเบอร์รี เป็นต้น

“ไม่มีใครปลูกแล้วงามตั้งแต่ครั้งแรกทั้งหมด ถือว่าเป็นปกติ ใครปลูกแรกๆ แล้วตาย ให้เรียนรู้แล้วลงมือลองทำดูใหม่ ผมเริ่มปลูกแรกๆ ก็ไปซื้อดินถุงแล้วมาปลูกเลย ปรากฏว่าเหลืองและค่อยๆ ตายไป ต้องหาความรู้ว่าเกิดจากอะไร 

พอหาความรู้ก็เริ่มรู้ว่า การที่จะปลูกให้สำเร็จองค์ประกอบหลักๆ คือ ดิน ที่ปลูกไม่สำเร็จเพราะสารอาหารในดินไม่เพียงพอไปเลี้ยงผักนั่นเอง ต้องเรียนรู้เรื่องการเตรียมดินยังไงให้ดินมีสารอาหารที่มากเพียงพอมาเลี้ยงผักของเรา

การปลูกผักประเภทต่างๆ มีพื้นฐานใกล้เคียงกัน แต่บางชนิดก็อาจจะต้องลงลึกไปในรายละเอียด เพื่อที่จะปลูกให้ได้ผลดี ผมก็จะเรียนรู้ในอินเทอร์เน็ตด้วย แต่ว่าในบางเรื่อง ผมก็ไปเทกคอร์สออนไลน์ เช่น การเลี้ยงไส้เดือน เพื่อให้รู้ในองค์รวมการเลี้ยงตั้งแต่ต้นยันจบ

ส่วนการดูแล ใน 1 วันเราต้องรดน้ำให้ความชุ่มชื้น ใน 1 อาทิตย์จะมีการใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเศษอาหาร เพื่อเติมสารอาหาร และฉีดพ่นฮอร์โมนต่างๆ รอบบ้านของผมจะใช้เวลาวันละ 1 ชั่วโมง เพลินๆ ไป อาจจะเช้าหรือเย็นแล้วแต่ความสะดวกในวันนั้นๆ” คุณสาธิต เล่าให้ฟัง

สำหรับผลผลิตที่ได้ อย่างผัก ไข่ไก่ คุณสาธิตจะนำไปให้ภรรยาทำอาหารเมนูต่างๆ ทำน้ำปั่นผักผลไม้ให้ลูกสาวหรือน้องพร้อมได้กิน และหากช่วงไหนได้ผลผลิตจำนวนมากก็จะนำไปแบ่งปันเพื่อนบ้าน เรียกว่าเป็นสังคมแห่งการแบ่งปันที่น่ารักของหมู่บ้านจัดสรรแห่งนี้ ส่วนไส้เดือน มูลไก่ เหล่านี้สามารถนำไปทำเป็นปุ๋ยชั้นดีบำรุงพืชผักได้อย่างเป็นประโยชน์

อุปกรณ์การปลูก ประยุกต์ใช้ได้

ในส่วนของการปลูก คุณสาธิต แนะนำให้ฟังอย่างเข้าใจง่ายว่า ด้วยพื้นที่รอบบ้านของเขาเป็นพื้นปูน จากความคิดในตอนแรกที่ใช้เป็นพื้นที่วิ่งเล่นของลูกสาวหรือขี่จักรยาน เมื่ออยากปลูกผัก จึงต้องคิดว่าจะทำแปลงปลูกผักอย่างไรให้แข็งแรง และสามารถเคลื่อนย้ายได้สะดวก

“ผมคิดว่าจะลองใช้อิฐ แต่อิฐทั่วไปจำเป็นต้องก่อ การก่ออาจจะทำให้เคลื่อนย้ายลำบาก มาลองหาข้อมูลใหม่ ก็พบ อิฐประสาน เราสามารถวางต่อกันเหมือนเลโก้ได้เลย แล้วก็มีความแข็งแรง และสามารถเคลื่อนย้ายได้ในอนาคต ถ้าไม้เลื้อยก็ใช้เชือกไปรษณีย์ช่วยประคองต้น นอกจากนั้น ผมยังใช้วงบ่อปูน และกระถางไซซ์ต่างๆ ร่วมด้วย”

ส่วนบ้านไก่ ลงทุนไปประมาณ 16,000-17,000 บาท ไม่ได้เป็นบ้านสำเร็จรูป ผมเสิร์ชหาแบบบ้านจากแอป Pinterest ที่เป็นแบบบ้านจากเมืองนอกสวยๆ เอาแบบบ้านให้ช่างที่เคยทำบ้านของเราทำ ทำบ้านคนได้ก็ต้องทำบ้านไก่ได้ ไม่ใช่เรื่องยากอยู่แล้ว ในเรื่องความแข็งแรง การใช้งานได้หลายปี โครงสร้างบ้านเลยทำจากเหล็ก หลังคาเมทัลชีท และตัวบ้านเป็นไม้เทียม คนอื่นอาจจะสามารถทำออกมารูปแบบใกล้เคียงกัน งบประมาณน้อยกว่าก็อาจจะเป็นไปได้”

และหากใครกังวลเรื่องกลิ่น เสียง มูลไก่ จากการเลี้ยงไก่ คุณสาธิต บอกว่า นี่ถือเป็นคำถามยอดฮิตของเขา ด้วยมีคนสนใจอยากเลี้ยงไก่จำนวนมาก แต่ขณะเดียวกัน ก็มีความกังวลเรื่องกลิ่น เสียง กลัวจะไปรบกวนเพื่อนบ้าน

“ผมบอกเลย ไก่ที่ขันส่วนใหญ่เป็นไก่ตัวผู้ ที่เราเลี้ยงคือ ไก่ไข่ ซึ่งเป็นตัวเมีย อาจจะมีเสียงกะต๊ากๆ ในช่วงออกไข่ ซึ่งเป็นช่วงสั้นๆ ถ้าเราคิดว่าบ้านที่เลี้ยงหมาเลี้ยงแมว ปกติมีเสียงเห่า เสียงร้องเหมียวๆ อยู่แล้ว คิดว่าเรื่องเสียงไม่ได้เป็นปัญหาที่มากเกินไป

ส่วนเรื่องกลิ่น แน่นอนไก่มีการขับถ่าย สามารถแก้ไขปัญหาได้ ผมใช้แกลบดิบปูพื้นบ้านไก่ มีคุณสมบัติดูดซับความชื้น ทำให้แห้งเร็ว จะมีกลิ่นน้อย สุดท้ายพอเราทำความสะอาดบ้านไก่ เปลี่ยนแกลบชุดใหม่ เราจะได้ขี้ไก่แกลบ สามารถเอามาทำปุ๋ยได้ ถ้าต้องการลดกลิ่นอีก สามารถทำได้โดยการใช้จุลินทรีย์สังเคราะห์แสงฉีดพ่น จะมีคุณสมบัติในการกำจัดกลิ่นไม่พึงประสงค์ เรื่องกลิ่นจะไม่มีปัญหาเหมือนกัน”

ความสุขของครอบครัว

จากการทำมินิฟาร์มในบ้าน นอกจากได้ใกล้ชิดธรรมชาติแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่ได้คือความสุขของครอบครัว จากการได้ทานผลผลิตปลอดภัย และได้ใช้เวลาทำกิจกรรมสนุกๆ ร่วมกับลูกสาว

“เรามีกิจกรรมดีๆ ทำ เด็กๆ ได้เรียนรู้เรื่องเกษตร ผมมีหน้าที่ปลูกผัก ได้ผลผลิตมาก็เอาไปให้คุณแม่ทำอาหาร น้องพร้อมก็ไปช่วยคุณแม่ทำอาหาร เป็นเวลาที่ครอบครัวได้อยู่ด้วยกันอย่างมีคุณภาพ เขาจะค่อยๆ ซึมซับเรื่องเกษตรไปเอง จากการลงมือทำและสอดแทรกความรู้เข้าไปร่วมด้วย

และผมก็ได้ทำเพจเพื่อแชร์ข้อมูลเรื่องการทำเกษตรอินทรีย์ในเมืองให้เพื่อนๆ ที่สนใจ ก็จะมีหลายคำถามสอบถามเข้ามา ทำให้รู้ว่าคนที่อยู่ในเมืองมีพื้นที่น้อยก็สนใจทำเกษตรเหมือนกัน เพราะฉะนั้น ผมเลยคิดอยากเขียนหนังสือ ทำเป็นอีบุ๊กชื่อว่า มินิฟาร์มเราทำได้ ผมจะรวบรวมข้อมูลทั้งหมดที่ผมลงมือทำในบ้านของเราเอง ไม่ว่าจะเป็น วัสดุปลูก การปรุงดิน การปรุงวัสดุเพาะต้นกล้า การทำปุ๋ยสูตรต่างๆ บำรุงพืชผัก การเลี้ยงไส้เดือน การเลี้ยงไก่ไข่ ฯลฯ ทุกอย่างครบวงจร เอาไปอ่านแล้วลงมือทำเหมือนที่ผมทำ รับรองว่าจะได้เหมือนที่ผมทำแน่นอน” คุณสาธิต ทิ้งท้าย

ติดตาม คุณสาธิตและครอบครัวได้ที่เพจ Prom Garden Family