ขึ้นแท่นเป็นหนึ่งผู้คร่ำหวอดในวงการ แค็กตัส มายาวนานนับสิบปี สำหรับ คุณจิ๊บ–สุนทรียา ฮวบดี อดีตสาวออฟฟิศ ผู้หลงรักการปลูกกระบองเพชร ไม้หนามต้นเล็กๆ มาแต่ไหนแต่ไร

ครั้นเมื่อเวลาผ่านไป จากเคยเล่นบท ผู้เลี้ยง ใช้วันว่างเดินเล่นตามตลาดนัดจตุจักร ทยอยหาซื้อต้นละ 10 บาท 20 บาท มาประดับบ้าน ประดับโต๊ะทำงาน

ปัจจุบัน เธอกลายเป็นผู้ขาย ในฐานะเจ้าของสวนขนาดกลางถึง 2 แห่ง แต่ละแห่งมีพื้นที่ปลูกแค็กตัสหลายโรงเรือน

ที่สำคัญ ธุรกิจที่เธอลาออกจากงานประจำมาดูแลเต็มตัวนี้ สามารถสร้างผลตอบแทนได้เป็นอย่างดี (ที่เธอแอบกระซิบว่า มากกว่าเงินเดือนที่เคยได้หลายเท่า) มีลูกค้าหมุนเวียนทั้งซื้อปลีก ซื้อส่ง มาอุดหนุนไม่เว้นวัน เรียกว่า สถานการณ์แพร่ระบาดของโรคติดต่อในยามนี้ ไม่สามารถสร้างผลกระทบใดๆ ได้เลย

ล้นตลาด ได้ยินมา 6 ปี ไม่เห็นล้นสักที

“ตลาดต้นไม้ คึกคักกว่าหลายธุรกิจ อาจเป็นเพราะโควิด ทำให้คนอยู่บ้านมากขึ้น แต่ร้านต้นไม้ไม่ถูกสั่งปิด คนอยากหาต้นไม้เล็กๆ ไปเลี้ยง พอเลี้ยงแล้วเกิดรัก หันมาเล่นจริงจัง มือใหม่มีความสนใจกันมากขึ้น ทำให้ไม้แค็กตัส บูมมาก” คุณจิ๊บ วิเคราะห์ให้ฟังเป็นการเริ่มต้น

ก่อนบอก มั่นใจว่าผู้คนกลุ่มที่ชื่นชอบแค็กตัส ในบ้านเรา มีจำนวนหลักหลายแสนคน ก่อนหน้าที่จะเกิดโควิด เวลามีอีเว้นต์ใหญ่ๆ จัดตามห้างสรรพสินค้าที่เป็นงานเฉพาะแค็กตัสอย่างเดียว บู๊ธขายเปิดจองแป๊บเดียวหมด คนมาเดินซื้อ เดินชมกันมหาศาล ต่างชาติบินมาดูเยอะมาก ชี้ให้เห็นตลาดนี้ยังมีความต้องการอีกเยอะมาก

คุณจิ๊บ เผยให้ฟังอีกว่า ช่องทางจำหน่ายแค็กตัสจากสวนของเธอนั้น มีทั้งหน้าร้าน และออนไลน์ โดยผ่านช่องทางเพจ แคคตัสลุงเหน่ (ชื่อคุณพ่อของเธอ) ซึ่งที่ผ่านมา นอกจากจะมีความสนใจซื้อหาแค็กตัสพันธุ์ต่างๆ แล้ว ยังพบว่า มีผู้คนจำนวนมาก ตั้งคำถามกับเธอ อยากปลูกเป็น ขายได้ ต้องเริ่มต้นยังไง ถ้าเป็นไปได้อยากให้เปิดสอนด้วย จึงแนะนำไปเบื้องต้น ถ้าอยากมีรายได้เร็ว ให้ทำแบบซื้อมาขายไปก่อน เหมือนที่เธอทำช่วงแรกๆ

“ตัวเองเริ่มต้นจากไปซื้อแค็กตัส ตามสวนจตุจักร หรือตามสวนที่รู้ว่าขายราคาถูก พอซื้อมาแล้วเลี้ยงไว้ก่อนพักหนึ่ง หรือจะขายเลยก็โพสต์ ซึ่งการซื้อมาขายไปนั้นง่ายมาก แต่พอเลี้ยงไป เลี้ยงมา อยากลงลึกไปอีก อยากเพาะพันธุ์เอง อยากมีโรงปลูก แม้ปลูกปีนี้ขายปีหน้า ก็น่าจะดีกว่าเอาเงินฝากธนาคาร เหมือนปลูกมะนาว ปลูกพริก คือ ไม่ได้กินภายในวันสองวัน ต้องใช้เวลาถึงจะเห็นดอกผล” คุณจิ๊บ บอกอย่างนั้น

เมื่อถามว่า ปัจจุบันตลาดแค็กตัส ยังน่าลงเล่นมากน้อยแค่ไหน ตลาดอิ่มตัวแล้วหรือยัง คุณจิ๊บ บอกจริงจัง

“คำว่า ล้นตลาด ได้ยินมา 6 ปีแล้ว แต่ยังไม่เห็นล้นสักที เพราะอะไร เพราะเลี้ยงไป ใช่ว่าจะรอดทุกต้นนะ แล้วคนหนึ่งไม่ได้มีต้นเดียวอยู่แล้ว ต้องมีเป็นสิบต้นขึ้น จากมือใหม่จะกลายเป็นเริ่มอยากจะอัพเกรด เล่นไม้ที่แพงขึ้น จากไม้ตลาด 20-30 จะเล่นตัวแพงขึ้น จนถึงระดับหลักหมื่น หลักแสน เป็นล้าน ก็มี”

ไม่ยาก ไม่ง่าย ทำได้ ถ้าตั้งใจ

สนทนามาถึงตรงนี้ มีความสงสัยข้อใหญ่ หาก ผู้เลี้ยง อยากขยับเป็น ผู้ขาย ต้องเริ่มต้นอย่างไร คุณจิ๊บ บอกยิ้มๆ

“ไม่ยาก แต่ก็ ไม่ง่าย”

ก่อนขยายความ

สิ่งแรกที่ต้องรู้ คือ มีความรู้เบื้องต้นเรื่องสายพันธุ์ ต้องรู้จักก่อนว่าแค็กตัสในท้องตลาด ที่ซื้อขายกันอยู่ มีกี่สายพันธุ์ คัดเฉพาะหลักๆ ที่เด่น มีขาย ขายได้จริง ปลูกแล้วมีคนซื้อ

ถัดมา ต้องรู้ วิธีการปลูก เทคนิคการปลูกยังไงให้สวย ปลูกยังไงไม่ให้ตาย อย่าง มือใหม่ ซื้อมา 20 ต้น ตายไป 5 ต้น เฟลแล้ว อย่าไปเฟล มันมีรอด มีตาย เป็นเรื่องธรรมดา แต่ว่าตายเพราะอะไร สาเหตุคืออะไร ผู้เลี้ยงที่จะเป็นผู้ขายต้องรู้เทคนิค แค็กตัสของเราตายเพราะอะไร แล้วจะแก้ไขยังไง

ต่อมา ต้องรู้วิธีการแยกขยาย การเปลี่ยนกระถาง เลี้ยงยังไงให้มีดอก เทคนิคความเหมาะสมคืออะไร เหมือนกับเลี้ยงมะนาวยังไงให้ได้ผล ต้องรู้ว่า แดดแค่นี้เหมาะสมมั้ย ปุ๋ยที่ใช้เหมาะหรือเปล่า บางคนเลี้ยงแต่ในร่มชายคาบ้านปีหนึ่ง

ไม่มีทางออกดอกหรอก ปุ๋ยอะไรไม่เคยให้ แบบนั้นไม่ได้

และเรื่องสำคัญ นั่นคือ อุปสรรค ปัญหา ซึ่งอาจมีรายละเอียดแตกต่างกันไป

“ถ้าใครมีแรงบันดาลใจ อยากทำแค็กตัสให้สวย เลี้ยงด้วย มีรายได้ด้วย แค่ตั้งใจ ทำได้แน่นอน แต่ต้องยอมรับมีปัจจัยหลายอย่างที่ไม่สามารถทำให้ไปถึงจุดนั้น อย่างไรก็ตาม ในฐานะเป็นผู้มีประสบการณ์ที่แลกมาด้วยไม้ที่ตายเป็นร้อยๆ ต้น สามารถแนะนำให้ได้ว่าจะผ่านอุปสรรคปัญหาต่างๆ จนประสบความสำเร็จได้ยังไง” คุณจิ๊บ บอกอย่างนั้น

“รายได้ทุกวันนี้ ยืนพื้นแน่นอนวันละหมื่น ลูกค้าซื้อก๊อกๆ แก๊กๆ คนละ 500-1,000-2,000 เพราะส่วนใหญ่ไม่ซื้อแค่ต้นเดียว ต้นละ 20 บาท ซื้อ 5 ต้น 10 ต้น เป็นร้อยแล้ว ตลาดแค็กตัส ยังมีอนาคตได้อีกยาว เห็นมีแต่จะเพิ่มโรงเรือนกันเรื่อยๆ ความนิยมไม่ใช่แค่ในไทย ตอนนี้ส่งออกกันแล้ว ยุโรปหันมาเล่นแค็กตัสมากขึ้น ทั้งที่ประเทศเขามีอยู่แล้ว แต่ทำสวยได้ไม่เท่าบ้านเรา” คุณจิ๊บ บอก

ก่อนทิ้งท้าย ทีเล่นทีจริง

“แค็กตัส ใครเล่นแล้ว…เลิกยาก”

…………………………………………………………………………………………………………………..