เมื่อวันที่ 13 ธ.ค. นายทศพล ทังสุบุตร อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา เปิดเผยว่า จากกรณีที่มีข่าวเผยแพร่ในโลกออนไลน์ว่าสื่อมวลชนประเทศญี่ปุ่น แสดงความกังวลเกี่ยวกับปัญหาการลอกเลียนร้านอิชิรัน ร้านราเมงชื่อดังในประเทศญี่ปุ่น หรือที่รู้จักกันในหมู่คนไทยในชื่อ “ร้านราเมงข้อสอบ” เนื่องจากมีร้านราเมงแห่งหนึ่งในประเทศไทยถูกกล่าวหาว่า ลอกเลียนเอกลักษณ์ วิธีการตกแต่งร้าน และวิธีการสั่งอาหารจากร้านอิชิรันมาใช้ดำเนินกิจการอยู่ในปัจจุบัน ซึ่งประเด็นดังกล่าวได้รับความสนใจจากประชาชนเป็นอย่างมาก

จากกรณีดังกล่าว กรมทรัพย์สินทางปัญญาตรวจสอบข้อมูลเบื้องต้นแล้ว พบว่าร้านราเมงอิชิรันยื่นคำขอรับสิทธิบัตร “Shop System” ในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเกี่ยวข้องกับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่เชื่อมโยงเป็นระบบสำหรับการตรวจสอบจำนวนลูกค้า ที่นั่งว่าง และการสั่งอาหาร เมื่อวันที่ 8 ส.ค.2546 และได้รับสิทธิบัตรหมายเลข JP 4267981 B2 เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม 2552 แต่ไม่ได้ยื่นขอจดทะเบียนสิทธิบัตรดังกล่าวในประเทศไทย ทั้งนี้ หากวันนี้มีผู้ใดนำอุปกรณ์และระบบข้างต้น มายื่นขอจดสิทธิบัตรในประเทศไทยอีกก็จะมีประเด็นพิจารณาเรื่องความใหม่ ซึ่งถ้าเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่ได้เปิดเผยรายละเอียดแล้ว ก็จะขาดคุณสมบัติที่จะได้รับการจดทะเบียน

ในส่วนของชื่อร้านผู้ประกอบการญี่ปุ่นจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า คำว่า “ICHIRAN” เป็นภาษาญี่ปุ่นกับกรมทรัพย์สินทางปัญญาไว้แล้ว ซึ่งทำให้ผู้อื่นไม่อาจใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าว โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าของ สำหรับรูปแบบการตกแต่งร้านอันเป็นเครื่องหมายรูปลักษณ์ (trade dress) ไม่อาจขอรับความคุ้มครองภายใต้กฎหมายทรัพย์สินทางปัญญาของไทย ดังนั้น หากร้านอิชิรันต้นตำรับจากญี่ปุ่นจะมาเปิดสาขาในประเทศไทย ก็สามารถดำเนินการได้

โดยไม่ต้องกังวลว่าจะมีผู้อื่นนำเครื่องหมายการค้า “ICHIRAN” มาใช้หรือนำสิทธิบัตร “Shop System” มายื่นขอจดทะเบียนเป็นของตน อย่างไรก็ตาม นักประดิษฐ์และผู้ประกอบการชาวไทยควรสร้างสรรค์ทรัพย์สินทางปัญญา รวมทั้งอัตลักษณ์ที่เป็นของตนเอง ซึ่งมีความแปลกใหม่เพื่อดึงดูดลูกค้าหรือผู้รับบริการ โดยควรยื่นขอรับความคุ้มครองในไทยและในประเทศที่จะไปประกอบธุรกิจด้วย เพื่อปกป้องผลประโยชน์ตามกฎหมาย หากมีข้อสงสัย กรมทรัพย์สินทางปัญญายินดีให้คำแนะนำโดยสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สายด่วน 1368