กลับมาอีกครั้ง PM2.5 ฝุ่นละอองที่มองไม่เห็นด้วยตา จุดเกิดโรคร้ายที่คร่าชีวิตเราได้

กลับมาอีกครั้ง ไม่ใช่ความรักเก่า แต่เป็น PM2.5 ฝุ่นละอองที่มองไม่เห็นด้วยตาคร่าชีวิตเราได้

ช่วงที่เปลี่ยนฤดูกาลจากฤดูหนาวสู่ฤดูร้อนในช่วงปลายฤดูหนาวของทุกปี บริเวณความกดอากาศสูง หรือมวลอากาศเย็นจากประเทศจีนจะแผ่ลงมาปกคลุมเป็นระลอกๆ มีผลให้ฝุ่น PM2.5 เกิดขึ้นมากบทความให้ความรู้โดย พญ.พวงรัตน์ ตั้งธิติกุล แพทย์เฉพาะทางด้านอายุรศาสตร์โรคระบบการหายใจและภาวะวิกฤตโรคระบบการหายใจ ศูนย์อายุรกรรม โรงพยาบาลนวเวช ได้อธิบายผลกะทบของฝุ่น PM2.5 เอาไว้อย่างละเอียด และครบรอบด้าน สำหรับนำไปสังเกตตนเองและคนรอบข้าง หากมีอาการดังกล่าวจะได้เข้าสู่กระบวนการรักษาอย่างทันท่วงที  

ฝุ่น PM2.5 เป็นฝุ่นละอองขนาดจิ๋วที่มีขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ก่อให้เกิดอันตราย เพราะมันสามารถทำหน้าที่เป็นตัวกลางพาสารอื่นๆ เช่น สารก่อมะเร็ง สารโลหะหนัก แทรกซึมเข้าไปในถุงลมปอดและดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือด รวมทั้งผ่านทางเส้นประสาทการรับกลิ่นที่อยู่ในโพรงจมูกเข้าไปยังสมองโดยตรง

PM2.5 ผลต่อสมอง

กระตุ้นไมเกรน

ฝุ่น PM2.5 รวมทั้งมลพิษในอากาศชนิดอื่นๆ สามารถเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการปวดศีรษะไมเกรนอย่างรุนแรงขึ้นมาได้

ภาวะสมองเสื่อมเร็วกว่าปกติ

หลังจากที่ฝุ่นจิ๋วเข้าไปยังสมองจะทำให้เกิดกระบวนการอักเสบในสมอง มีการหลั่งสารอักเสบชนิดต่างๆ ทำให้เซลล์สมองได้รับบาดเจ็บ เกิดภาวะสมองเสื่อมเร็วกว่าปกติและกระตุ้นให้เกิดการก่อตัวของก้อนโปรตีนที่ผิดปกติในสมอง (β-amyloid, α-synuclein, tau protein) ที่มีลักษณะคล้ายกับคนที่เป็นโรคอัลไซเมอร์หรือโรคพาร์กินสัน รวมทั้งทำให้สมองมีการฝ่อเหี่ยวมากกว่าคนปกติอีกด้วย

PM2.5 ผลต่อหัวใจ

ผลกระทบแบบเฉียบพลัน

ส่งผลให้เส้นเลือดเปราะ เส้นเลือดแตก ในผู้ป่วยโรคหัวใจ PM2.5 กระตุ้นให้โรคที่เป็นอยู่รุนแรงขึ้น

ผลกระทบระยะยาว

ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงระดับเซลล์กระตุ้นการอักเสบทั่วร่างกาย เป็นสาเหตุที่ทำให้หลอดเลือดเกิดความเสียหายและเกิดความเครียดเพิ่มขึ้น เกิดโรคความดันโลหิตสูง หัวใจวาย และหัวใจล้มเหลวในอัตราที่สูงขึ้น

PM2.5 ผลต่อระบบทางเดินหายใจ

ผลกระทบระยะสั้น

ทำให้ระคายเคืองต่อคอ จมูก ทางเดินหายใจ รวมทั้งอาจทำให้ผู้มีอาการหอบหืดกำเริบได้

ผลกระทบระยะยาว

กระตุ้นภูมิแพ้, โรคหืด, โรคถุงลมโป่งพอง, มะเร็งปอด

PM2.5 ผลต่อลูกน้อย

โดยปกติเด็กจะมีอัตราการหายใจถี่กว่าผู้ใหญ่ ทำให้ได้รับมลพิษเข้าไปมากกว่าผู้ใหญ่

ผลต่อพัฒนาการทางสติปัญญา

ฝุ่น PM2.5 เมื่อผ่านเข้าไปในสมองของเด็ก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเด็กที่อยู่ในครรภ์มารดา จะทำลายเซลล์สมองส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทางสติปัญญา พัฒนาการเด็กช้าลง มีปัญหาด้านการพูดและการฟัง

กระตุ้นภูมิแพ้

ฝุ่น PM2.5 ผ่านเข้าสู่ทางเดินหายใจส่วนบน จะทำให้เกิดการระคายเคืองในโพรงจมูก เป็นผลให้อาการภูมิแพ้กำเริบและหายใจไม่สะดวก

ปอดเสื่อมประสิทธิภาพ

เมื่อ PM2.5 ผ่านเข้าสู่ทางเดินหายใจส่วนล่าง ในส่วนหลอดลมจะกระตุ้นอาการไอและทำให้เสมหะมากขึ้น เมื่อเข้าสู่ถุงลมปอดจะสะสมในเนื้อเยื่อปอด ทำให้การทำงานของปอดเสื่อมประสิทธิภาพลง

ผื่นผิวหนัง

เมื่อสัมผัสกับฝุ่น ส่งผลให้การทำงานของเซลล์ผิวหนังผิดปกติ เกิดอาการคัน และผื่น

ป้องกันตัวเองจากฝุ่นจิ๋ว ทำได้โดย

หลีกเลี่ยงบริเวณที่มีมลพิษทางอากาศสูง

หลีกเลี่ยงการออกกิจกรรมกลางแจ้ง

สวมใส่หน้ากากที่กรอกฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอนได้ เช่น N95

จัดสิ่งแวดล้อม เพื่อป้องกันฝุ่นละอองเข้าบ้าน เช่น ปิดประตูหน้าต่าง 

“โรงพยาบาลนวเวช” มุ่งมั่นให้บริการทางการแพทย์ที่ดี และเข้าถึงง่าย (Accessible Quality Healthcare) พร้อมดูแลสุขภาพของทุกคนอย่างเข้าอกเข้าใจ ด้วยบริการทางการแพทย์ที่ครอบคลุมทุกช่วงวัย และทีมแพทย์เฉพาะทาง หากมีข้อสงสัย สามารถสอบถามรายละเอียดและขอรับคำปรึกษาได้ที่ ศูนย์อายุรกรรม โทร. 02 483 9999 I www.navavej.com