อดีตเด็กช่างกลใจรักเกษตร ปลูกฝรั่งแซมด้วยไม้ผล คิดเทคนิคประหยัดน้ำด้วยโอ่ง

อดีตเด็กช่างกลใจรักเกษตร ปักหลักอยู่ร้อยเอ็ด ใช้พื้นที่มรดกของภรรยาปลูกฝรั่งกิมจู 1 ไร่ 400 ต้น แซมด้วยกล้วยหอมทอง และ มะพร้าวน้ำหอม คิดเทคนิคประหยัดน้ำไม่เหมือนใคร ใช้โอ่งขนาดใหญ่เป็นภาชนะให้ความชื้นพืชได้ทั้งวัน ปลูกฝรั่ง 8 เดือนเก็บขาย รายได้เป็นแสน

พื้นที่ 10 ไร่ ที่ดอนสูง คุณคงศักดิ์ นาคคุ้ม เกษตรกรหัวไวใจสู้ นำโอ่งขนาดใหญ่ หรือชาวภาคอีสานเรียกว่า “โอ่งแดง” ตั้งเรียงยาว แถวละ 10 ลูก 3 แถว ต่อท่อน้ำให้เชื่อมกันจากนั้นสูบน้ำใต้ดินให้เต็มโอ่งเพื่อเป็นการให้ความชื้นแก่พืชที่ปลูกแบบผสมผสานโดยใช้ฝรั่งกิมจูเป็นหลัก

คุณคงศักดิ์ อยู่บ้านเลขที่ 547 หมู่ที่ 5 บ้านนิคม ตำบลนิเวศน์ อำเภอธวัชบุรี จังหวัดร้อยเอ็ด 45170 โทร. (081) 927-2541 จบการศึกษาจากช่างกลอุเทนถวาย สาขาช่างก่อสร้าง ทำงานภาคเอกชน มีภรรยาที่ร้อยเอ็ด จึงปักหลักที่ “ร้อยเอ็ดเพชรอีสาน พลาญชัยบึงงาม เรืองนามพระสูงใหญ่ ผ้าไหมชั้นดี สตรีโสภา ทุ่งกุลาสดใส งานใหญ่บุญผะเหวด” แม้จะเปลี่ยนมาเป็น “สิบเอ็ดประตูเมืองงาม เรืองนามพระสูงใหญ่ ผ้าไหมสาเกต บุญผะเหวดประเพณี มหาเจดีย์ชัยมงคล งามน่ายลบึงพลาญชัย เขตกว้างไกลทุ่งกุลา โลกลือชาข้าวหอมมะลิ” เขาก็รักร้อยเอ็ด เพราะเป็นเมืองน่าอยู่ ผู้คนน่ารัก ฟูมฟักตำนานเมือง มาวันนี้ ชายวัย 69 ปีแล้วครับ 1 ไร่ ได้แสน คือ แสนสุขใจ แสนสุขใจ แสนร่าเริง รายได้เป็นแสน

คุณคงศักดิ์ บอกว่า ตนไม่ได้จบการศึกษาทางการเกษตร “ใจรักชอบศึกษา” การเกษตรอินทรีย์ ระบบน้ำหยด การให้น้ำแบบประหยัด ตนเองเชี่ยวชาญมากๆ วันนี้จับงานการปลูกฝรั่งกิมจู 7-8 เดือน ได้ผลผลิต หลังจากที่เลือกพื้นที่ปลูกหลังบ้านมรดกภรรยา ไถพรวนยกร่อง ปลูกฝรั่งในร่อง ให้น้ำตามร่อง ระยะ 2×2 เมตร ความยาวตามแปลง ทำขวางแนวลาดชัน ในเนื้อที่ 1 ไร่ จะปลูกได้ประมาณ 400 ต้น จากนั้นก็ปรับปรุงดินโดยการตากดินเพื่อฆ่าเชื้อโรค และเมล็ดวัชพืช ใส่ปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมักในปริมาณเท่าๆ กัน อัตราปุ๋ย 1 ส่วน ต่อดิน 2 ส่วน เพื่อให้ดินร่วนซุย

วิธีปลูก …หลังจากเตรียมหลุมปลูกเรียบร้อยแล้ว ให้นำกิ่งตอนฝรั่งกิมจู ที่ชำในถุงปลูกลงในหลุม กลบดินให้แน่นพอสมควร แล้วใช้ไม้ปักเป็นหลักผูกกันลมโยกและรดน้ำทันที

คุณคงศักดิ์ กล่าวว่า ตนเองน้อมนำพระราชดำริฯ ตามรอยเท้าพ่ออย่างพอเพียง “นำหลักการห่มดิน” โดยใช้ฟางข้าวคลุมผืนดิน เป็นการรักษาความชุ่มชื้นอย่างดียิ่ง ฟางข้าวย่อยสลายกลายเป็นปุ๋ยอินทรีย์ กลางแปลงขนาด 2 เมตร ตนเองปลูกกล้วยหอมทอง เป็นพืชแซมหลังแปลง ระยะ 2 เมตร มะพร้าวน้ำหอมพันธุ์เตี้ยค่อม ระยะ 4 เมตร ปลูกมันเทศพันธุ์โอกิโนวา จากประเทศญี่ปุ่น คลุมดิน ให้ผลผลิตดี ตลาดมีความต้องการสูง กิโลกรัมละ 120 บาท ราคาขายปลีก

คุณคงศักดิ์ นำเยี่ยมชมสวนผสมพร้อมเล่าให้ฟังว่า การปฏิบัติดูแลรักษา การให้น้ำ สังเกตดูความชุ่มชื้นของดิน ถ้าดินแห้งมากต้องรีบให้น้ำ และถ้ามีฝนตกหนักก็ควรระบายน้ำออกบ้าง การให้น้ำจะค่อยๆ เพิ่มขึ้นตามความต้องการของต้นฝรั่ง ปริมาณความชื้นของดินในระหว่างการออกผลมีความสำคัญ เพราะจะก่อให้เกิดการร่วง การแตก และขนาดของผล

การใส่ปุ๋ย ตนเองเน้นการใส่ปุ๋ยทั้งปุ๋ยคอก อินทรีย์และปุ๋ยเคมี สูตรที่แนะนำ คือ 15-15-15 หรือ 13-13-21 ฝรั่งเมื่อออกดอกแล้วจำเป็นต้องให้น้ำและปุ๋ยไนโตรเจนเพื่อให้ได้ผลผลิตสูงขึ้น ประมาณ 2 กิโลกรัม/ต้น/ปี หากจะให้ฝรั่งมีรสหวานยิ่งขึ้น ให้ใช้ปุ๋ยเกล็ด สูตร 5-30-30 พ่นก่อนเก็บผล 1 เดือน นำปุ๋ยเกล็ดมาผสมน้ำฉีดพ่น ฉีดสัปดาห์ละครั้ง ประมาณ 2 ครั้ง ประมาณ 15 วัน เก็บผลผลิต

การพรวนดิน ไม่ควรพรวนดินลึก ที่นี่น้อมนำตามรอยเท้าพ่อ “ห่มดิน” การปักหลักกันโยกขณะฝรั่งยังเล็ก ใช้ไม้รวกหรือแขนงไม้ไผ่ ยาว 1 เมตร ค้ำกิ่ง ต้นละ 1-2 อัน และใช้เชือกฟางผูกติดกับกิ่ง แต่อย่าผูกให้แน่นมาก เพราะกิ่งอาจจะเจริญเติบโตช้า

การพยุงผลฝรั่ง อายุประมาณ 6 เดือน ใช้ไม้ไผ่ปักไว้เพื่อพยุงผลฝรั่ง ใช้ปลายหรือแขนงไม้ไผ่ ขนาดเล็ก ยาว 1 เมตร หรือมากกว่านั้นปักใกล้กับกิ่งที่ออกผลแล้ว โดยผูกยึดกับกิ่งไว้ หรือจะผูกขั้วผลกับกิ่งหรือไม้ปักเพื่อไม่ให้ผลถ่วงต้น เพราะน้ำหนักผลฝรั่งมาก ถ้ามีลมพัดแรงต้นจะเฉาตายและรากจะขาด

การตัดแต่งกิ่ง จะช่วยให้ฝรั่งเกิดกิ่งอ่อน และมีช่อดอกออกมาด้วย ทำให้ทรงพุ่มโปร่ง ได้สัดส่วน อากาศถ่ายเทได้สะดวก แสงแดดส่องได้ทั่วถึง สะดวกในการเก็บผลและการพ่นสารป้องกันกำจัดโรคและแมลง นอกจากนี้ ยังทำให้ได้ผลผลิตที่แน่นอน ผลมีขนาดใหญ่ ต้นที่สมบูรณ์จะตัดกิ่งก้านออก 25-30% สำหรับต้นที่ไม่แข็งแรง ให้ตัดกิ่งก้านออก ประมาณ 20% นอกจากการตัดแต่งกิ่งแล้ว การทำให้ใบร่วงจะทำให้ระยะการเก็บเกี่ยวสั้นลง และการปลิดผลทิ้งให้เหลือประมาณ 2-6 ผล ต่อกิ่ง แต่ถ้าจะให้ได้ผลที่มีขนาดใหญ่และมีคุณภาพดี ควรให้เหลือเพียง 1 ผล เท่านั้น

การห่อผล ประโยชน์ของการห่อผลนอกจากจะช่วยป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรูฝรั่งแล้ว ยังทำให้ผลฝรั่งมีผิวสวยน่ารับประทาน วิธีการห่อผลฝรั่งโดยส่วนใหญ่จะใช้ถุงพลาสติกหรือใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ห่อก่อน แล้วจึงสวมถุงพลาสติกทับอีกชั้นหนึ่ง โดยจะเริ่มห่อผลฝรั่งเมื่อมีขนาดเท่าลูกมะนาวหรือหลังดอกบานแล้ว 1 เดือน

โรคที่สำคัญของฝรั่ง

  1. โรคจุดสนิม การป้องกัน ใช้สารเคมีป้องกันกำจัดเชื้อรา หากเป็นที่กิ่งอาจใช้สารเคมีดังกล่าวผสมในปูนแดงข้นๆ ทาบริเวณที่เป็นโรค
  2. โรคแอนแทรกโนส เกิดจากเชื้อราเข้าทำลายผลอ่อน ผลสุกและใบ อาการบนใบจะเห็นเป็นจุดสีน้ำตาลเล็กๆ แผลอาจทะลุ ถ้าเป็นที่ผลอ่อนจะทำให้มีสีน้ำตาลและเน่าแห้งไปในที่สุด แต่ถ้าเป็นระยะผลสุกหรือใกล้สุก จะเกิดแผลเน่าสีน้ำตาล อาการจะลุกลาม แผลจะบุ๋มลงเล็กน้อยมีจ้ำสีคล้ำและเมือกสีแสดปรากฏให้เห็น การป้องกัน ใช้สารเคมีป้องกันกำจัดเชื้อรา โดยพ่นสารเคมีก่อนเก็บผล 1 เดือน

 

แมลงศัตรูฝรั่ง

  1. แมลงวันทอง การทำลายเกิดจากแมลงวันทองวางไข่ที่ใต้ผิวฝรั่งสุก (หรือระยะที่ผิวผลอ่อน) ตัวอ่อนที่ฟักจากไข่จะเจริญกินเนื้อฝรั่งเป็นอาหาร ทำให้ฝรั่งอ่อนนิ่มและเละในที่สุด การป้องกัน ห่อผลในขณะที่ผิวยังแข็ง มีสีเขียว ขนาดเล็ก การห่ออาจห่อด้วยถุงพลาสติกชั้นเดียว หรือ 2 ชั้น โดยต้องเจาะรูกระดาษห่อชั้นในก้นถุงให้น้ำไหลออกด้วย หรือใช้สารเคมีมาลาไทออนผสมโปรตีนไฮโดรไลเซท เป็นเหยื่อพิษฉีดพ่นในตอนเช้าตรู่เป็นจุดๆ บนใบแก่เท่านั้น ต้นละ 1-4 จุด แต่ละจุดใช้น้ำยาประมาณ 50 ซีซี พ่นแค่ให้ใบเปียก และพ่นทุกๆ 7 วัน ติดต่อกัน 4-5 ครั้ง ก่อนเก็บเกี่ยว หากพ่นก่อนการระบาด 1 เดือน จะได้ผลดีกว่าพ่นหลังแมลงระบาดแล้ว
  2. เพลี้ยแป้ง จะดูดกินน้ำเลี้ยงตามใบอ่อน กิ่งอ่อน และช่อดอก ทำให้แห้งเฉาหรือใบผิดรูปร่างและผลผลิตลดลง ใช้สารสมุนไพร น้ำหมักข่า ตะไคร้หอม ใบยูคาลิปตัส สะเดา เพื่อไล่แมลง ฉีดพ่น 5-7 วัน