เทคนิคเลี้ยงไส้เดือน ใช้พื้นที่น้อย โตไว ขายได้ราคาดี

คุณศศิธร จุ้ยนาม วัย 38 ปี เจ้าของฟาร์มลุงเครา เล่าในฟังว่า “รู้จักอาชีพ
เกษตรกรรม มาตั้งแต่จำความได้ คลุกคลีกับสภาพแวดล้อมการทำเกษตรมาตลอด เนื่องจากครอบ
ครัวยึดอาชีพเกษตรกรรม ทำเกษตรบนพื้นที่ 25 ไร่แบบผสมผสาน ผ่านการพัฒนาและปลูกพืชผล ทาง
การเกษตรที่หลากหลาย เป็นการปลูกพืชหมุนเวียน และพืชกระแสที่สามารถปลูกเพื่อสร้างรายได้
เลี้ยงครอบครัวได้ จนกระทั่งปัจจุบันทำเกษตรไปสู่รูปแบบของฟาร์มธุรกิจ เปิดเป็นศูนย์เรียนรู้การ
พัฒนาที่ดินตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ทำเกษตรแบบผสมผสาน ภายใต้แนวคิดที่เน้นทำให้ “ครบ
วงจร” ซึ่งคือหัวใจหลักของฟาร์มลุงเครา

และด้วยต้องการหาวิธีลดต้นทุนให้ต่ำลง จึงศึกษาหาข้อมูลต่างๆ มองเห็นในช่วง
หลายปีมานี้ มีผู้สนใจหันมาเลี้ยงไส้เดือนจำนวนมาก เนื่องจากใช้เงินทุนเริ่มต้นไม่สูงนัก กระบวน
การเลี้ยงไม่ยุ่งยาก และตลาดมีความต้องการสูง ทั้งสามารถช่วยลดต้นทุนให้ต่ำลงในเรื่องของการ
บำรุงพืชผลได้”

ฟาร์มลุงเคราจึงทดลองนำไส้เดือนมาเลี้ยง จนสามารถประสบผลสำเร็จ ซึ่งปัจจุบัน
ฟาร์มลุงเคราได้กลายเป็นฟาร์มผักครบวงจร ทั้งถือเป็นต้นแบบและศูนย์เรียนรู้ในการเลี้ยงไส้เดือน
ตั้งแต่การเลี้ยงขยายพันธุ์จนถึงการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่อเนื่อง ตั้งแต่ปุ๋ยอินทรีย์ น้ำหมักชีวภาพบรรจุ
ขวด ขายอุปกรณ์เลี้ยง รวมถึง สร้างเครือข่ายทำรายได้ให้แก่ชุมชน จนได้กลายเป็นอีกธุรกิจ ทำ
รายได้อย่างงดงาม2

การเลี้ยงไส้เดือนจะช่วยปรับสภาพดิน กำจัดขยะ และได้มูลไส้เดือนทำเป็นปุ๋ย
อินทรีย์ธรรมชาติคุณภาพดีมาใช้ในฟาร์ม เพราะไม่มีผลข้างเคียงต่อพืช ช่วยรักษาสิ่งแวดล้อม ใช้ได้
กับพืชทุกชนิด เช่น ไม้ดอก ไม้ประดับ ไม้ยืนต้น กล้วยไม้ ผักสวนครัวหรือนำไปเพาะต้นกล้าได้

ไส้เดือนมีอยู่มากมายหลายพันธุ์ โดยฟาร์มลุงเคราเลือกเลี้ยงพันธุ์ “แอฟริกันไน
ท์ครอเลอร์” (African night crawler) หรือที่เรียกกันติดปากว่า AF กับพันธุ์ “ไทเกอร์”
(Eisenia foetida) เนื่องจากทั้งสองพันธุ์นี้ มีคุณสมบัติขยายพันธุ์รวดเร็ว และเหมาะเป็นปุ๋ย
คุณภาพดี ส่วนวัสดุที่ใช้เลี้ยง ประยุกต์ได้หลากหลาย เช่น กะละมัง บ่อซีเมนต์ ลังไม้ ฯลฯ หรือชั้น
กล่องพลาสติกลิ้นชัก ซึ่งเหมาะกับผู้มีพื้นที่น้อยในการเลี้ยง

 

โดยวิธีการเลี้ยง เริ่มจากเตรียมทำปุ๋ยหมักเพื่อเป็นที่อยู่สำหรับไส้เดือน
(Bedding) ใช้ส่วนผสม ของมูลวัว เศษเปลือกผักผลไม้ ฟาง ขี้เลื่อย ใบไม้ ขุยมะพร้าว นำมา
คลุกแล้วหมักรวมกันประมาณ 1-2 เดือน ระหว่างนั้นให้รดน้ำพอชุ่มชื้น เมื่อได้แล้ว ใส่ปุ๋ยหมักลงใน
ภาชนะที่จะเลี้ยงไม่ว่าจะเป็นกะละมัง บ่อซีเมนต์ เป็นต้นจากนั้น ปล่อยไส้เดือนลงไป แล้วคอยให้
อาหารไส้เดือนและรดน้ำสม่ำเสมอ เมื่อครบกำหนด 20 วันของรอบการเพาะเลี้ยงนั้น จะหยุดการ
รดน้ำต่อเนื่องไปอีก 10 วัน เพื่อเอามูลไส้เดือน4

ด้านการเตรียมโรงเรือนเลี้ยงไส้เดือน โดยโรงเรือนต้องกันฝนและแสงแดดได้ มีอากาศถ่ายเทได้
พอสมควร น้ำไม่ท่วม มีความมืดพอสมควร และการดูแล คือ รักษาความชื้นที่ 70 % หมั่นตรวจดูศัตรู
ที่เข้ามากินไส้เดือน เช่น นก หนู ไก่ กบ คางคก ตุ๊กแก ปลวกด้วย

คุณศศิธร ชี้ว่า จะทำให้เลี้ยงไส้เดือนเจริญเติบโตดี ตัวโต ขยายพันธุ์รวดเร็ว รวม
ถึงได้มูลไส้เดือนที่จะไปทำปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพดีคือ ต้องให้ไส้เดือนกินอาหารที่มีคุณประโยชน์สูง ซึ่งแต่
ละฟาร์มจะมีสูตรอาหารของตัวเอง โดยที่ฟาร์มลุงเคราเน้นให้เศษผัก กับรำข้าว

5

ใครที่สนใจ สามารถติดต่อได้ที่ เลขที่ 4/1 หมู่ 4 ทวีวัฒนา อ.ไทรน้อย จ.นนทบุรี โทรศัพท์
089-497-8448 หรือทาง Facebook : ฟาร์มลุงเครา