ชาดอกอัญชัน สวย รวยได้

“ดื่มชาอุ่นๆ สักแก้วไหมคะ”

ช่วงเดือนกันยาฟ้าสวย ปลายฝนต้นหนาว เตรียมมารับลมหนาวและดื่มชาอุ่นๆ กันที่เชียงใหม่ไหมค่ะ ขึ้นบนดอยจะได้รับการต้อนรับด้วยชา ยิ่งบ้านชาวเขาดื่มชากันทั้งวัน ไปบ้านไหนก็ได้ดื่มชา หัวค่ำนั่งคุยกันพร้อมกับชาหนึ่งกาและถ้วยเล็กๆ นั่งจิบชามองฟ้า แต่ถ้าไม่ได้มาก็จิบชากันที่บ้านกับครอบครัวก็เป็นสุขได้

วันนี้มีชาดอกไม้มานำเสนอค่ะ เริ่มที่ดอกอัญชัน เป็นดอกไม้ปลูกง่ายมาก แค่เอาเมล็ดมาหว่านลงดินก็ขึ้นได้แล้ว  ส่วนมากจะปลูกข้างรั้ว ให้ไต่ขึ้นไปบนรั้ว เป็นรั้วสวยงามที่กินได้ และตามมาด้วยสวยมีกิน หรือสวยรวยได้

สองเดือนก่อน น้องพาเพื่อนมาบ้าน เขาแนะนำว่า “บุณยฤทธิ์ บุญเรือง เขาปลูกอัญชันขาย ทำเป็นชาอัญชัน”

“น่าสนใจมาก ขอไปดูหน่อยได้ไหม”

“ได้เลยครับ ป้าว่างเมื่อไหร่บอกนะ”

แล้วก็ถึงเวลานัดหมาย อาทิตย์ที่ผ่านมาได้มีโอกาสไปเยี่ยมชมและดื่มชาอัญชันถึงบ้านของเขา อยู่ที่ตำบลบ้านกลาง อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่

บ้านชั้นเดียว มีบริเวณกว้าง เขาปลูกอัญชันทั่วบริเวณบ้าน รั้วบ้านเป็นรั้วอัญชันแน่นหนาทุกด้าน

“ดอกดกและกลีบดอกหลายชั้นมาก ที่บ้านปลูกแต่เป็นอัญชันกลีบดอกชั้นเดียว ก็สวยเหมือนกันแต่ต้องใช้หลายดอกมากกว่าจะได้ชาสักกา”

เมื่อถามว่าอะไรเป็นแรงบันดาลใจให้ปลูกอัญชันเพื่อทำชา นอกจากชอบดื่มเอง

เขาบอกว่า “เป็นการลงทุนที่น้อยมาก อาศัยความขยันและเอาใจใส่ ต้องเก็บทุกเช้าวันหนึ่งยืนเก็บสามสี่ชั่วโมง”

“การปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ แรงบันดาลใจการทำเกษตรจากอะไร ช่วงนี้มีคนรุ่นใหม่หันมาทำกันเยอะเลย”

“ใช่ครับแบบเกษตรอินทรีย์ สมัยนี้มีตัวอย่างให้เราเห็นว่าการทำเกษตรแล้วประสบความสำเร็จมากมาย มีสูตรสำเร็จทั้งในเรื่องการจัดการ ให้เราได้ทำตาม และการตลาดในยุคปัจจุบันที่ทุกคนเข้าถึงกันได้ง่าย การขายแบบออนไลน์ จึงมองว่าเป็นเรื่องที่เราสามารถทำได้และสำเร็จได้ไม่ยาก

โดยพืชที่ปลูกก็จะเน้นในเรื่องใช้พื้นที่ให้คุ้มค่า ต้นทุนต่ำ แปรรูปได้ราคาที่สูง แล้วมีประโยชน์กับร่างกาย ซึ่งจะเป็นจุดขายตัวมันเองครับ อัญชันก็จะเข้ากับแนวคิดที่คิดไว้เลยครับ”

เขาชวนเดินเก็บอัญชันใส่ถาดอย่างเพลิดเพลิน ไม่นานก็ได้เต็มถาด

“คุณอายุแค่สามสิบกว่าถือว่ามีความคิดสร้างสรรค์และประสบความสำเร็จได้นะ”

เจ้าของชาอัญชัน

“ขอบคุณครับผม ผมนี่ล้มเหลวมาเยอะ พึ่งจะมาตั้งต้นได้ก็ปีนี้ ก็เลยพยายามทำงานหนัก เอาหลายๆ ทาง ทำงานประจำด้วย เชื่อว่าถ้าขยัน มีมานะ ชีวิตก็จะดีขึ้นครับ”

“อัญชันปัญหาที่พบคืออะไรบ้างในการปลูกและการขาย”

“ในช่วงหน้าแล้ง ช่วงฤดูหนาว อัญชันจะพักต้น ออกดอกน้อย และสลัดใบทิ้ง ต้องให้น้ำและต้องใส่ปุ๋ยบำรุงต้นเป็นพิเศษ สำคัญคือน้ำ ถ้าให้น้ำเพียงพอก็จะออกดอกอยู่ครับ ส่วนการขายก็จะมี ถ้าขายส่งที่ตลาดหน้าฝนจะถูกเพราะออกดอกเยอะ แต่ของเราแปรรูปเป็นชา ก็ไม่ค่อยมีปัญหาครับ เพิ่มมูลค่าได้”

ได้อัญชันเป็นที่พอใจแล้ว วันนี้แดดดีเราเอาไปตากกันเลย

ตากแดด

“ตากอย่างน้อยวันหนึ่งครับ ต้องตากบนตะแกรงตาข่าย ถ้าตากในถาดมันจะมีความชื้น” เจ้าของบอกแล้วค่อยๆ เรียงดอกอัญชันลงบนตระแกรงอย่างเบามือ

“แล้วหลังจากนั้นทำอย่างไรต่อ”

“ตากแดดหนึ่งถึงสองแดดแล้วเอาไปอบไล่ความชื้น อบจนแห้ง”

เมื่อตากอัญชันแล้ว คราวนี้ก็ถึงเวลาขึ้นบ้านไปดื่มชาอัญชันกัน และจะได้ดูวิธีอบไล่ความชื้นกันค่ะ เจ้าของไม่ห่วงวิธีทำแต่อย่างใด

อบไล่ความชื้น

“ผมใช้เตาอบธรรมดาที่ราคาไม่สูงนัก” เขาบอก ในขณะที่แขกนั่งล้อมวงเพื่อดื่มชา เขาเปิดปากถุงที่เก็บชาให้ดม และหยิบให้ชิมแบบแห้งๆ

“ทดลองไปเรื่อยๆ จนได้แบบนี้ แรกใช้ไฟแรงก็ไหม้ต้องทิ้งไป พบว่าต้องไฟอ่อนๆ ใช้เวลานานและต้องค่อยๆ กลับไปมาตลอดเวลาด้วย สังเกตดูว่า สีตัวจะขึ้นเขียว ดอกหอมแห้งกรอบ ดอกสดสิบกิโลพอแห้งได้แค่หนึ่งกิโลเท่านั้น”

“ต้องละเอียดมาก ทำอะไรกับดอกไม้ต้องถนอมนะ”

“ใช่ครับ ต้องใจรักด้วย มันเป็นงานเล็ก

เกาหลี จีน ญี่ปุ่น ขายอย่างไร”

“แฟนผมทำให้ เขารู้ภาษา ห่อหนึ่งมีห้าซอง สามสิบบาท ซองหนึ่งมีห้าดอก ออเดอร์เยอะนี่จะเป็นต่างชาติ ญี่ปุ่น ไต้หวัน”

“ควรดื่มเวลาไหน”

“ได้ทุกเวลาครับ สามารถดื่มได้ทุกเวลาเลยครับป้ายาย ตามสะดวกครับผม แค่ดื่มเป็นประจำก็จะช่วยบำรุงร่างกาย ตามสรรพคุณเลยครับ”

สำหรับอัญชันนั้นมีคุณสมบัติทางที่ดีมากมายนับเป็นสิบๆ ข้อ แต่มีข้อควรระวังอยู่เหมือนกันคือ คนเป็นโรคเลือดจางห้ามดื่มอัญชัน (ป้าผู้เขียนค้นมาค่ะ)

สรรพคุณอันดับที่หนึ่งคือ บำรุงสายตา สิ่งนี้สำคัญเลยแต่ไม่แน่ใจว่าสายไปหรือเปล่า เพราะป้าอยู่ในช่วงมีวุ้นตาเสื่อมแล้ว อันดับที่สอง ช่วยเรื่องลดความดัน และป้องกันหลอดเลือดอุดตัน นี้ก็จำเป็นสำหรับป้าอีก ป้าไปค้นมาเพิ่มเติมว่า มีแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) ซึ่งมีหน้าที่ช่วยกระตุ้นให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น ลดความเสี่ยงเส้นเลือดสมองไม่อุดตัน ล้างสารพิษ ลดน้ำตาลช่วยเรื่องเบาหวาน ยังมีรายละเอียดว่า ถ้ากินดอกอัญชันสดได้วันละสองดอกจะดีมาก ผมก็จะดกดำ สวย ข้อนี้ป้าก็สายไปแล้วเพราะเริ่มเป็นหงอกแล้ว

แต่อย่างไรก็ตามพวกสมุนไพรต่างๆ ไม่ควรดื่มติดต่อกันเป็นเดือนๆ ควรเว้นว่างบ้าง ซึ่งเข้าใจว่า ดอกอัญชันก็เช่นเดียวกัน

มาถึงตอนนี้ เราจะเห็นว่าการปลูกอัญชันไม่ยากเลย รวมทั้งการทำชาด้วย แต่ต้องเอาใจใส่พิถีพิถันและดูแลเอาใจใส่ทุกขั้นตอน โดยเฉพาะตอนทำให้เป็นชา

ข้อควรระวังคือ คนเป็นโรคเลือดจางห้ามดื่ม และหลังจากทำเป็นชาแล้วควรดื่มภายในหนึ่งเดือน เพราะสรรพคุณจะลดลงหลังจากนั้น

ข้อสุดท้ายที่ถือเป็นข้อแรกได้คือความสวยงามของดอก ที่ช่วยให้เราสดชื่นได้ อัญชันมีหลายสี น้ำเงิน คราม ขาว ฟ้า และม่วง

เอาละ ใครสนใจปลูกดอกอัญชันกินดูแลสุภาพ หรือจะแบบสวยรวยได้ด้วยชาอัญชัน ติดต่อได้ คุณบุญฤทธิ์ บุญเรือง หรือดูเฟซจากข้างกล่องห่อนะคะ