“พวกเขากำลังจะไปกรุงเทพฯ กัน” ป้าร้านของชำบอกเราอย่างนั้นเมื่อเราไปถึงวังหีบในยามเย็น “เขาจะไปกันคืนนี้แหละลองเข้าไปดูเผื่อเขายังไม่ไป” แกพูดต่อพร้อมกับบอกเส้นทางบ้านที่เขานัดหมายพบกัน

เราออกจากร้านของชำมุ่งตรงไปที่บ้านซึ่งเขารวมกลุ่มกันอยู่ การมาครั้งนี้ เป็นการมาตามสัญญาที่ให้ไว้ว่า เราจะมากินทุเรียนบ้าน เพราะใครสักคนบอกว่า ทุเรียนบ้านที่นี่อร่อยมาก เมื่อรับปากสัญญาแล้วก็ต้องมา และที่เก็บไว้ในใจก็คือมาให้กำลังใจ มาติดตามข่าวคราวด้วย อีกทั้งเรื่องปกป้องทรัพยากรธรรมชาติ ดูแหล่งอาหารนี้ก็ไม่ใช่เรื่องของคนวังหีบเท่านั้น ผลกระทบมีไปทั่วทั้งจังหวัด และทั้งประเทศหากแหล่งอาหารถูกทำลายไปเรื่อยๆ ป่าต้นน้ำไม่มีน้ำ เป็นภูเขาไม่มีป่า…พูดแล้วก็คล้ายเป็นเรื่องน่าเบื่อ

“นั่งก่อน นั่งก่อน กำลังเตรียมตัวไปกรุงเทพฯ” ผู้ชายคนหนึ่งพูดขึ้น

“ไปกันทั้งหมดนี้เลยเหรอ”

“ตัวแทนไป ตัวแทนเครือข่าย สมัชชา 9 เขื่อน 1 แม่น้ำนครศรีธรรมราช”

ข้าวของที่จะเอาไปกรุงเทพฯ มากมาย มี สะตอ น้ำผึ้งป่า ลูกหยี ทุเรียนบ้าน ทุเรียนกวน

“เอาไปทั้งหมดนี้เลยเหรอ” ฉันยกลูกหยีหิ้วทั้งพวง หวังอยากกินสักเม็ดแต่ไม่กล้า ป้าคนหนึ่งบอกว่า อีกวันสองวันก็เก็บใหม่ได้

“เข้าไปลึกไหม” ฉันรู้มาว่าลูกหยีอยู่ในป่า และต้องเป็นป่าที่สมบูรณ์

“อยู่หน้าบ้านเลย เดี๋ยวพาไปนอนที่บ้านใต้โคนลูกหยีเลย” คำยืนยัน

ฉันลืมไปว่า ตอนนี้ฉันอยู่ในป่า ในผืนป่าที่อุดมสมบูรณ์อยู่แล้ว นี่เป็นผืนป่าต้นน้ำวังหีบ

แค่ลูกหยีก็น่าตื่นเต้นมาก ลูกหยีเป็นของหายาก ราคาสูง กินสดๆ หรือจะทำเป็นลูกหยีแห้ง ลูกหยีกวนก็ได้ ลูก นอกจากกินเป็นอาหารแล้วยังมีสรรพคุณทางยาด้วย เรียกว่าอร่อยและเป็นยา รสเปรี้ยวชุ่มคอ ช่วยอาการหวัด เจ็บคอ และเป็นยาระบายอ่อนๆ ส่วนเปลือกที่หุ้มผลอยู่นั่นใช้ทำยาแก้ริดสีดวงทวาร  ส่วนรากก็เป็นยาได้ เอามาต้มกินช่วยให้เจริญอาหาร เรียกน้ำนมแม่ลูกอ่อนได้ด้วย เรียกว่าเกือบทุกส่วนมีประโยชน์ แค่ลูกหยีอย่างเดียวก็อึ้งแล้วใช่ไหมล่ะ  พรุ่งนี้ไปเก็บกัน ส่วนนี้จะเอาไปเมืองหลวงให้ผู้เกี่ยวข้องได้เห็นว่าที่นี่มีอะไรบ้าง

ยังมีสะตอสองมัดใหญ่ๆ วางเรียงไว้ เขาบอกว่าสะตอที่นี่มีรสชาติหวาน คือหวานแบบผัก หวานแบบสะตอ เรื่องนี้ได้ยินมาก่อนหน้านี้แล้ว ถึงเวลาของฤดูสะตอได้พิสูจน์กันตอนนี้ล่ะ

และก็เป็นจริงเมื่อได้กินกับน้ำพริกมื้อต่อไปก็พบว่าเป็นสะตอที่อร่อย มีความหวานอยู่จริงๆ มีความหวานนิดๆ ปนอยู่ด้วย หวานแบบธรรมชาติ

ฉันเป็นคนใต้ที่กินสะตอมาเยอะจึงรู้ว่าสะตออร่อยเป็นอย่างไร ยอมรับว่าสะตอของเขาอร่อยจริงๆ ไม่ขม ไม่มีกลิ่นมาก หรือเรียกว่าอร่อยที่สุดเท่าที่เคยกินมา

นอกจากสะตอ ก็มีน้ำผึ้งป่าใส่ขวดวางเรียงสำหรับเอาไปกรุงเทพฯ ทุเรียนกวน เขาบอกว่าทุเรียนกวนที่นี่ไม่ใส่น้ำตาลเลยสักนิดเดียว หวานทุเรียนจริงๆ

ผู้ชายคนหนึ่งบอกว่า ขอถ่ายรูปกันก่อนนะ หิ้วแบกผลไม้ไปยืนถ่ายรูปให้เขารู้ว่าบ้านเรามีดีอะไร นี่เป็นผลิตผลจากการมีป่าที่นี่ และไม่ใช่เราเท่านั้นที่ได้กิน ใครมาก็ได้กิน ใครมาก็ได้ใช้ เราจะดูแลผืนป่าไว้ ให้หายร้อน มาพัก มาหายใจสะดวกๆ มาเย็นๆ ที่นี่กัน

จริงจังและจริงใจมาก ใครมาก็ได้กิน ได้มาเย็นๆ ที่นี่ในช่วงหน้าร้อน ที่มีน้ำตก มีป่าสมบูรณ์ มีพืชพันธุ์เฉพาะถิ่น จะมานอนเล่นหรือจะเดินป่าก็มีผู้นำทาง

พวกจัดเอกสารก็ยังคงทำกันต่อไป ข้อมูลทั้งหมดสองชุด ข้อมูลของกรมชลประทานที่อยากสร้างเขื่อน และข้อมูลของชาวบ้านที่เห็นว่าไม่ควรสร้างเขื่อน ได้ไม่คุ้มเสีย เสียงบประมาณไปมากมาย เสียป่าไปเท่าไหร เสียพื้นที่ทำกิน เสียแหล่งอาหารจำนวนมหาศาล

จริงแน่แท้ หากแหล่งอาหารถูกทำลายไปเรื่อยๆ ต่อไปเราจะเป็นประเทศที่ขาดแคลนอาหาร ต้องทำอาหารจีเอ็มโอแบบประเทศที่เขาขาดแคลนอาหาร ซึ่งจะเกิดผลเสียอีกมากมาย เหมือนว่าเราทำลายสิ่งที่มีอยู่แล้วเพื่อหาสิ่งใหม่ๆ

ส่วนที่ว่าป้องกันน้ำท่วมในอำเภอทุ่งสงนั้น ป้องกันจริงหรือไม่ น้ำจากวังหีบไม่ได้ไหลเข้าอำเภอทุ่งสง มีการเสนอทางออกมาให้พิจารณาใหม่อีกครั้ง ทบทวนอย่างจริงใจ บางคนเสนออ่างเก็บน้ำขนาดเล็กก็พอถ้าเพื่อเก็บน้ำใช้ในฤดูแล้ง ส่วนน้ำท่วมนั้นมาจากสาเหตุอื่นๆ มากมาย ซึ่งเข้าใจว่าผู้เกี่ยวข้องรู้

คืนนั้น พวกเขาขนผลผลิตจากป่าและจากสวนขึ้นรถตู้ไป มีคนสามวัย ผู้สูงวัย วัยกลางคน และวัยรุ่น พ่อของลูกสาวสองคนบอกว่า เขาให้ลูกเขาไปเพราะเขาเชื่อว่าลูกสาวเขาจะทำได้ดีกว่าเขา ปีนี้ลูกสาวของเขาเรียนปีหนึ่ง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ลำปาง ลูกของเขาจะเป็นกำลังหนึ่งของชุมชน พ่ออีกคนที่ให้ลูกสาวไปด้วย เธอกำลังจะจบมัธยมปลาย ความฝันของเธอคือนักกฎหมาย พ่อเธอเล่าว่า เธอต้องการความเป็นธรรม ความเท่าเทียมในสังคม นอกจากสองคนนี้แล้ว ฉันเข้าใจว่ามีวัยรุ่น วัยหนุ่มสาวที่นี่อีกหลายคนที่เป็นพลังให้กับชุมชนบ้านเกิดของตัวเอง

น้องที่ไปด้วยส่งข่าวมาว่าตอนนี้ถึงกรุงเทพฯ แล้ว รอประตูเปิดพวกเขาจะเข้าไปยื่นหนังสือ ที่สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) กับองคมนตรี และเดินทางไปหาผู้ทรงคุณวุฒิที่คาดว่าพอจะช่วยเรื่องนี้ได้

ก่อนจะกลับแวะร้านของชำอีกที ฉันเห็นข้อความที่หน้ากระดาน มีรายชื่อพร้อมกับจำนวนตัวเลข

“ลงขันค่ารถไปกรุงเทพฯ” ป้าคนเดิมบอก

“ดีจังนะไม่ต้องรอใคร ไปกันเอง ลงขันลงแรงกันเองน่าชื่นชม” เพื่อนบอกว่า ที่นี่เขาทำกันเองมาก่อนนานแล้ว ภายหลังจึงมีคนอื่นเข้ามาช่วยบ้าง

ครั้งนี้เดินทางเข้ากรุงเทพฯ เป็นการต่อสู้บนฐานอาหารลูกหยี ลูกตอ และอีกสารพัด แบบเปิดประตูสู่วังหีบกันเลย (คลองวังหีบ อยู่อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช)