หนึ่งในความปรารถนาของใครหลายๆ คน คือการมีบ้านที่ล้อมรอบไปด้วยต้นไม้ ดอกไม้นานาพันธุ์ ผู้เขียนก็เป็นหนึ่งคนที่มีความฝันที่จะมีบ้านเล็กๆ สักหลัง แล้วปลูกต้นไม้ ดอกไม้ ล้อมรอบบ้าน เพิ่มพื้นที่สีเขียวขจี อีกทั้งยังเพิ่มสีสันสดใส ที่ได้จากดอกไม้เวลาบานสะพรั่งด้วย แต่ใครบ้างที่จะทราบว่า ดอกไม้แสนสวยที่บ้างก็มีกลิ่นหอมดึงดูดทั้งคนและแมลง บ้างก็มีสีสดสวยดึงดูดสายตาเหล่านั้น นอกจากจะใช้ประดับเพิ่มความงามให้กับบ้านแล้ว ยังเป็นสมุนไพรมากคุณค่าอีกด้วย

ตัวอย่างไม้ดอกที่เราพบเจอกันได้บ่อยๆ ที่ไม่ได้เป็นแค่ต้นไม้ประดับ แต่ยังเป็นสมุนไพรที่ช่วยดูแลสุขภาพเราด้วย

1. ปีบ หรือกาสะลอง ต้นไม้สูง ออกดอกขาวโพลนทั้งต้น กลิ่นหอมโชยตามลมอย่างต้นปีบนี้ ไม่ได้แค่สวยและหอมอย่างเดียว เพราะดอกของต้นปีบ ใช้เป็นสมุนไพรในการแก้โรคหอบ หืด ได้โดยการนำดอกมามวนสูบ

2. เบญจมาศ ดอกไม้ที่เป็นไปด้วยกลีบเล็กๆ อัดซ้อนกันจนแน่นอย่างเบญจมาศนี้ ไม่ได้แค่สวยอยู่แต่ในแจกันเท่านั้น เราสามารถนำดอกและใบมาคั้นเป็นยาสมุนไพร ใช้สำหรับรักษาบาดแผล หรือจะนำไปต้มดื่มรักษาโรคนิ่ว โรควัณโรค และโรคที่เกี่ยวกับต่อมน้ำเหลือง

3. บุนนาค ไม้ดอกกลีบบางน่าทะนุถนอม กลายเป็นสมุนไพรช่วยบำรุงเลือด ทำเป็นยาหอม รักษาอาการร้อนอ่อนเพลีย

4. บานเย็น ไม้ดอก ที่ดอกไม่บานตอนเช้า กว่าจะได้ยลโฉมก็ต้องรอบ่ายไปแล้ว นำดอกที่ได้มาคั้นเอาแต่น้ำ แล้วนำไปผสมน้ำดื่ม เป็นยาสมุนไพรที่ใช้สำหรับอาการกระอักเลือด และอาเจียนเป็นเลือด

5. บัวหลวง ดอกไม้บูชาพระ สวย สะอาด บริสุทธิ์ นอกจากจะสวยดึงดูดสายตาแล้ว ยังมีสรรพคุณเป็นสมุนไพรบำรุงหัวใจ โดยใช้เกสรจากบัวหลวงนำไปตากแห้ง ใช้เป็นส่วนผสมในตำรายาหอม ยาบำรุงหัวใจ

6. เทียนดอก ไม้ดอกช่อน่ารัก กลีบที่แสนจะบอบบางที่เราเห็นนั้น เมื่อนำมาตำก็จะเป็นสมุนไพรที่ช่วยลดอาการพุพองจากแผลน้ำร้อนลวกและแผลไฟไหม้ได้

7. ทานตะวัน ไม้ดอกสีสด คอยแต่หันหน้าตามแสงตะวัน เป็นดอกไม้ที่มีสรรพคุณทางสมุนไพรมากมายเหลือหลาย ทั้งใช้เป็นยาแก้หลอดลมอักเสบ แก้วิงเวียนศีรษะ ช่วยขับลม บีบมดลูก ทำให้ตาสดใส และรักษาใบหน้าตึงบวม ฐานรองดอก เป็นยาแก้อาการปวดรอบเดือน ปวดศีรษะ ตาลาย ปวดฟัน ปวดท้องเนื่องจากโรคกระเพาะอักเสบ และแก้อาการปวดบวมฝี เป็นต้น แกนลำต้น เป็นยาแก้โรคนิ่วในไต นิ่วในทางเดินปัสสาวะ ปัสสาวะเป็นโลหิต ปัสสาวะขุ่นขาว ช่วยขับปัสสาวะได้ดี ไอกรน และยังเป็นยาช่วยรักษาบริเวณแผลที่มีโลหิตออก

8. ผักคราดหัวแหวน ไม้คลุมดิน ดอกจิ๋วน่ารัก เราสามารถใช้ดอกมาทำเป็นยาแก้อาการปวดฟัน และปวดศีรษะได้

9. ทองกวาว ไม้ดอกต้นใหญ่ ออกดอกสีสดร้อนแรงเป็นพวง สามารถใช้เป็นสมุนไพรถอนพิษไข้ หรือขับปัสสาวะได้ หรือจะนำดอกมาคั้นน้ำผสมยาหยอดตาแก้โรคตามัว หรืออาการเจ็บตาได้

10. ท้อ ต้นไม้ดอกสวย ผลรับประทานอร่อย แต่ชื่อน่าหดหู่ ดอกสดนั้นใช้เป็นยาสมุนไพรแก้อาการท้องผูก หรือจะนำมาต้มเป็นชาสมุนไพร จิบดื่มบ่อยๆ ช่วยบรรเทาอาการปวดเอวและสะโพกได้

11. นมสวรรค์ ไม้ดอกช่อฉัตรสีแดงสด เราสามารถใช้ดอกเป็นยาสมุนไพรแก้พิษสัตว์กัดต่อย และพิษที่เกิดจากการติดเชื้อ และแก้อาการตกเลือด

12. เถาสิงโต หรือกะทกรก ไม้เลื้อยปลูกเป็นซุ้มให้ร่มเงา ดอกสวยพอแก่กลายเป็นผล เราสามารถนำดอกมาใช้เป็นยารักษาโรคเกี่ยวกับทรวงอก แก้อาการไอ ขับเสมหะได้

13. ทองหลาง ไม้ดอกแผ่กิ่งก้านกว้างขวาง ดอกสีส้มสดสวย ใช้ดอกสดมาต้มน้ำ ดื่มเป็นยาสมุนไพรช่วยขับระดู

14. มะลิ ดอกไม้หอม ขาวสะอาด ร้อยเป็นมาลัยบูชาพระ ดอกมะลิมีสรรพคุณทางยาสมุนไพร แก้อาการโรคบิด อาการปวดท้อง หากนำมาตำให้ละเอียด สามารถใช้พอกที่ขมับแก้อาการปวดหัว และปวดหูชั้นกลางได้ นอกจากนี้ ยังช่วยรักษาแผลพุพอง แก้พิษแมลงกัดต่อย และเป็นส่วนผสมในยาบำรุงหัวใจอีกด้วย

ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ เป็นเพียงแค่ตัวอย่างดอกไม้ในสวน ที่มีสรรพคุณเป็นยาสมุนไพรบำรุงร่างกาย รักษาและบรรเทาอาการจากโรคต่างๆ ได้ และปลูกดอกไม้ไว้เพิ่มความสดชื่นให้กับสวนสวยของบ้าน