ตลาดเช็ก มองไปทางไหนก็สวย

ขณะที่นักท่องเที่ยวทั่วโลกมีมติกึกก้องว่า หากจะไปเที่ยวประเทศไหนสักแห่ง สาธารณรัฐเช็กเป็นประเทศแรกที่ควรไป และเป็นประเทศเดียวที่ไม่ควรพลาดด้วยประการทั้งปวง ฉันก็มีมติกึกก้องของฉันว่าตลาดเช็กเป็นตลาดน่ารัก น่าเดินน่าจับจ่ายน่าเจรจา น่าแลกยิ้มแลกหัวเราะด้วยเป็นที่สุด

สาธารณรัฐเช็ก หรือเช็กรีพับลิกนั้น เคยเป็นประเทศเดียวกับสโลวัก เรียกว่า เชโกสโลวาเกีย แต่เขาแยกประเทศกันมานับแต่ปี 2535 โน่น

ภูมิประเทศที่สวยงาม อาคารบ้านเรือนที่สร้างและออกแบบเหมือนจะให้เป็นสมบัติของโลก ประพรมไปทั่วผืนดินเช็ก ทดแทนที่ประเทศไม่มีทางออกทะเลได้อย่างสมบูรณ์ ไม่น่าเชื่อว่าประเทศนี้จะผ่านสงครามมาอย่างหนัก บ้านเรือนสวยงามถูกละเว้นไว้จากหายนะประหนึ่งสิ่งศักดิ์สิทธิ์ดลใจ

แต่ก็มีไม่น้อยที่ถูกทึ้งทำลาย ซึ่งเขาก็พยายามซ่อมแซมให้อยู่ในสภาพใกล้เคียงกับของเดิม เป็นเรื่องน่ายกย่องสำหรับประเทศเล็กๆ ที่ไม่ได้ร่ำรวย และเผชิญปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำยาวนานหลายสิบปี ทั้งจากสงคราม และผลพวงหลังจากนั้น รวมทั้งการแตกเป็นหลายประเทศของยุโรปตะวันออก

เช็ก ใหญ่กว่าประเทศไทยอักโขอยู่ ในเช็กมีแหล่งโบราณสถานที่ถูกขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกโดยยูเนสโกถึง 12 แห่ง

นอกจากปราก เมืองหลวงและเมืองใหญ่สุดซึ่งแค่เมืองนี้ฉันก็ว่าสวยจนละเมอไม่ต้องไปที่ไหนอีกก็ได้ ก็ยังมีเมืองที่สองอย่าง เบอร์โน หรือเมืองมรดกโลกอื่นๆ อย่าง กุตนาโฮรา, โกรมแญร์ฌีช, เชสกีกรุมลอฟ หรือ คาร์โลวีวารี ล้วนสวยงามเหมือนดินแดนในนิยาย ในราคาที่เอื้อมถึง

ค่าครองชีพเขาไม่แพง และคนเขาน่ารัก ยิ้มแก้มแดง ไม่ค่อยดุเหมือนคนเยอรมัน คนเขามีน้ำใจ ถ้าพูดกันไม่รู้เรื่องเขาก็ใช้มือใช้ไม้ จับมือถือแขนแสดงท่าทางจนเข้าใจกันจนได้ เขาไม่ค่อยเขี้ยวเหมือนอิตาลีนะ

ทุกเมืองนอกจากมีอาคารบ้านเรือนที่มีกลิ่นอายความรุ่งเรืองละเมียดละไมเมื่อครั้งเก่าแล้ว ยังมีพิพิธภัณฑ์เก็บข้าวของเรื่องราวที่ละไมไปกว่านั้นให้ชมกันจุใจ คนบ้านเขาชอบทำพิพิธภัณฑ์ มีอะไรดีๆ งามๆ เขาเก็บเข้าพิพิธภัณฑ์หมด

แล้วก็เหมือนเมืองอากาศเย็นสบายทั่วไป เขามีตลาดนัดตลาดกลางแจ้งอยู่ทั่วไป มีทุกเมือง เกือบทุกย่านชุมชน ตลาดเขาสนุก พ่อค้าแม่ค้าจะนำข้าวของผักหญ้ามาขาย วางขายกันเรียบง่าย ร้องเชิญชวนกันเสียงดังอารมณ์ดี ซื้อขายกันอย่างไมตรี ไม่ค่อยมีบรรยากาศมาคุ

แต่ก็อย่าไปต่อรองเขาแบบล้างผลาญ หรือไปทำท่าสนุกแต่ฝ่ายเดียวในขณะที่เขาทำมาหากิน พวกไปต่อโดยไม่ได้ตั้งใจจะซื้อจริง พวกไปจ้องแต่จะถ่ายรูปข้าวของเขาโดยไม่สนใจว่าเขากำลังยุ่งอยู่ไหม เรียกง่ายๆ ว่าพวกไม่มีมารยาท อย่างนี้เขาก็ไม่เว้นนะ

และฉันว่าไม่ควรเว้นด้วยแหละ

เรื่องพวกนี้อย่าไปว่านักท่องเที่ยวจีนฝ่ายเดียวนะคุณ นักท่องเที่ยวไทยก็ใช่จะน้อยหน้า ปรับปรุงกันเสียจะได้หันไปประณามคนอื่นได้เต็มปากเต็มคำกว่านี้

หลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต แยกตัวออกมาเป็นกว่า 20 ประเทศโดยปราศจากเลือดเนื้อ เกือบทุกประเทศหันไปปรับปรุงเศรษฐกิจของตนที่ย่ำแย่มานานโดยทันที เรียกกันว่าเป็นช่วงแห่ง Velvet Reform

เชโกสโลวาเกียก็เช่นกัน

ปี 2532 เริ่มปฏิรูปเศรษฐกิจจริงจัง ในขณะที่รัฐบาลคอมมิวนิสต์ยังคงดำเนินนโยบายเศรษฐกิจมหภาคอย่างระแวดระวัง การปฏิรูปทางเศรษฐกิจดำเนินไปด้วยความรวดเร็ว เลิกควบคุมราคาสินค้าปล่อยให้ตลาดเคลื่อนไหวเสรี คืนกรรมสิทธิ์ที่ดินให้แก่เจ้าของเดิมในช่วงปี 2491 แปรรูปรัฐวิสาหกิจ

ภายหลังจาก Velvet Divorce ซึ่งแยกเชโกสโลวาเกียเป็นเช็กและสโลวาเกีย ในปี 2546 เช็กมีการพัฒนาการทางเศรษฐกิจที่ก้าวหน้ามาก แปรรูปรัฐวิสาหกิจอย่างรวดเร็ว อัตราการว่างงานต่ำ อัตราเงินเฟ้อที่ควบคุมได้

นอกจากเป็นเมืองท่องเที่ยวชั้นนำของโลกแล้ว เช็กประสบความสำเร็จในการดึงดูดเงินลงทุนจากต่างประเทศ อาทิ บริษัท โตโยต้า มอเตอร์ และเปอโยต์ ซีตรอง พากันไปเช็กครบ

หน่วยงานส่งเสริมการลงทุน ชื่อว่า Czech Invest ทำหน้าที่อย่างแข็งขัน ดึงดูดการลงทุนด้านเทคโนโลยีระดับสูง ค่าจ้างแรงงานปรับตัวสูงขึ้น การจ้างงานเพิ่มขึ้น ช่วยกระตุ้นอุปสงค์ภายในประเทศ ขณะที่อัตราเงินเฟ้อผลพวงจากการล่มสลายของประเทศพี่ใหญ่ลดลงเป็นลำดับ

รายได้จากการท่องเที่ยวที่หลับตาก็รู้ว่าจะต้องมหาศาลมากในแต่ละปี และการลงทุนในเทคโนโลยีระดับสูงที่เข้าไปในเช็ก พิสูจน์ว่าประเทศที่ไม่มีทางออกทะเล และถูกมองหมิ่นว่าจะต้องไปไม่รอด

 \ที่แท้นั้น รอดแล้ว และรอดดี