ไม่หลงลืมคนดี “ต่อไปใครไปเมืองคอน ต้องชมพิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม”

ผมได้กลับบ้านเกิดที่เมืองคอน (นครศรีธรรมราช) เพื่อไปทำบุญเดือนสิบ นอกจากผมได้ไปทำบุญที่วัดแล้ว ผมยังได้ไปในงานเปิด พิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม ด้วย

ครูน้อม อุปรมัย ถือเป็นคนสำคัญของจังหวัดนครศรีธรรมราช เพราะท่านเคยเป็น ส.ส. ของเมืองคอนมา 4 สมัย

ครูน้อม ยังได้เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎรถึง 3 สมัย และเป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการด้วย

ตำแหน่งเหล่านี้ของครูน้อม ยังไม่สำคัญเท่ากับที่ท่านทำประโยชน์ให้กับเมืองคอนมากเหลือเกิน เช่น

ครูน้อม เป็นตัวตั้งตัวตี ผลักดันให้กระทรวงศึกษาธิการสถาปนาโรงเรียนฝึกหัดครูนครศรีธรรมราช (มหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช ในปัจจุบัน)

ครูน้อม มีความรู้ด้านภูมิศาสตร์และประวัติศาสตร์ของเมืองคอนเป็นอย่างดี จึงได้ศึกษาค้นคว้าเรื่องราวของท้องถิ่นอย่างละเอียด จนทำให้ประวัติศาสตร์ของเมืองคอนชัดเจนขึ้น

ครูน้อม จัดรายการวิทยุเพื่อให้ความรู้แก่ผู้ฟัง อีกทั้งยังใช้เวลาว่างไปช่วยบรรยายวิชาภูมิศาสตร์ให้กับโรงเรียนต่างๆ

ท่านยังเขียนประวัติของวัดอีกหลายวัด เช่น วัดท่าโพธิ์วรวิหาร วัดท้าวโคตร วัดเสมาเมือง วัดบูรณาราม วัดวังตะวันออกและวัดวังตะวันตก วัดประดู่ และวัดแจ้ง

ท่านยังได้เขียนบทความทางวิชาการ เช่น ทางน้ำสายในข้ามสมุทรไทยใต้ ซึ่งเป็นบทความสนับสนุนให้ขุดคอคอดกระ โดยท่านได้เสนอให้รัฐบาลดำเนินการด้วย

อีกอย่างหนึ่งที่ท่านได้ทำไว้คือ การปรับปรุงสะพานยาว และก่อสร้างศาลาพักร้อนกลางสะพานยาวซึ่งเดิมเป็นสะพานไม้ที่ยาวมาก จากหลังวัดท่ามอญไปยังนอกไร่ และหมู่บ้านนาเคียน เพื่อให้ผู้คนได้เดินทางได้สะดวก โดยเฉพาะในหน้าฝนที่มีน้ำท่วม

ยังมีอื่นๆ อีกมาก ที่เป็นคุณงามความดีของครูน้อม จนนายจารุบุตร เรืองสุวรรณ อดีตประธานสภาผู้แทนราษฎรได้กล่าวยกย่องท่านว่า

“ท่านเป็นผู้แทนราษฎรประเภทที่มีความรู้ความสามารถ เป็นนักศึกษาค้นคว้าใฝ่หาวิชาการอยู่ชั่วชีวิต มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ตั้ง มีคุณธรรมในจิตใจ ประกอบกับมีบุคลิกลักษณะดีเด่นเป็นผู้ใหญ่”

คุณชวน หลีกภัย ได้พูดถึงครูน้อมว่า

“ครูน้อม ได้ผ่านชีวิตมาหลายแบบ ตั้งแต่เป็นครูสอนหนังสือระดับประถม จนถึงมหาวิทยาลัย เคยเป็นทหารผ่านศึก เคยผ่านงานระหว่างประเทศ เป็นทนายความ และเป็นนักการเมืองระดับท้องถิ่นถึงระดับชาติ นับว่าท่านได้ก้าวขึ้นมาด้วยวิถีทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตย”

คุณงามความดี ความสามารถ ความซื่อสัตย์ของครูน้อม จึงเป็นความภาคภูมิใจของคนเมืองคอน

การจัดให้มีพิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม จึงถือว่าเป็นเรื่องที่ดี ที่ทำให้คนคอน และคนไทยทั่วประเทศไม่ลืมคนดีอย่างครูน้อม

ภายในพิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม มีการแสดงทั้งประวัติความเป็นมาของครูน้อม และผลงานของครูน้อม ตั้งแต่ระดับท้องถิ่นจนถึงระดับชาติ อีกทั้งยังมีผลงานของท่านที่ไปปฏิบัติหน้าที่ในต่างประเทศด้วย

รูปถ่ายเก่าๆ ผลงานข้อเขียนเก่าๆ เครื่องใช้เก่าๆ เช่น โต๊ะทำงาน เก้าอี้ สมัยที่ครูน้อมใช้ จะมีปรากฏให้เห็นอยู่ในพิพิธภัณฑ์

เพียงใครเห็นรูปถ่ายเก่าๆ ของครูน้อมและของเมืองคอน สมัยเมื่อ 60 กว่าปีมาแล้ว ก็คุ้มกับการได้เข้าไปชมพิพิธภัณฑ์แห่งนี้

พิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม ตั้งอยู่บนตึกสูง 4 ชั้น เป็นรูปแบบอาคารที่ครูน้อมออกแบบเองจากความประทับใจในรูปแบบอาคารของต่างประเทศที่ท่านได้พบเห็น

พิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม ตั้งอยู่ที่ ถนนบ่ออ่าง อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช

ผมมีโอกาสได้ไปร่วมในพิธีเปิดงานพิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม ซึ่งตรงกับวันเสาร์ที่ 17 กันยายน 2565

ในวันงานมีผู้มีเกียรติ และลูกหลานมาร่วมงานกันมากพอสมควร คุณภรณี (อุปรมัย) นาคเวช เจ้าของสถานที่พิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม ซึ่งเป็นบุตรสาวคนเล็กของครูน้อม ได้แนะนำให้ผมรู้จักกับ คุณศรีโรจน์ อนุตรเศรษฐ หรือ คุณเจมส์ ซึ่งเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการทำบ้านของครูน้อมให้เป็นพิพิธภัณฑ์

ถูกแล้ว หากไม่ได้คุณเจมส์ มาจัดการเรื่องนี้ให้ พิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อมคงยังไม่เกิด เพราะการจัดทำพิพิธภัณฑ์ไม่ใช่ว่าจะทำได้ง่ายๆ

สิ่งแรกก็คือ ผู้จัดทำพิพิธภัณฑ์ต้องมีใจเคารพเชื่อมั่นในความดี ความสามารถของครูน้อมเป็นพิเศษ ผมจึงอดที่จะสอบถามความเป็นมาของคุณเจมส์ไม่ได้

คุณเจมส์ บอกกับผมว่า ที่มาทำพิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม เนื่องด้วยรักเคารพนับถือครูน้อมเป็นส่วนตัว จึงไม่อยากให้คนเมืองคอนลืมคนดีๆ อย่างครูน้อม อีกทั้งยังจะทำให้คนรุ่นหลัง ได้ถือเป็นแนวทางในการเป็นนักการเมืองที่ดีเหมือนท่านด้วย

ที่คุณเจมส์พูดเช่นนี้ เพราะเขาเป็นคนชอบเกี่ยวกับประวัติศาสตร์และโบราณคดีนั่นเอง

อีกทั้งยังมีงานอดิเรกชอบสะสมของเก่าด้วย พอมาเห็นบ้านครูน้อม จึงเสนอตัวขอจัดทำเป็นพิพิธภัณฑ์ด้วยใจชอบมากกว่าทำเป็นธุรกิจ

ปัจจุบันคุณเจมส์อายุ 52 ปี มีอาชีพหลักเปิดร้านเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์

อาชีพอีกอย่างหนึ่งของคุณเจมส์ คือ สร้างบ้านขาย และซื้อขายที่ดิน

แต่ที่ว่า เป็นงานทำเพื่อธุรกิจ ไม่มีใจรัก ที่รักจริงๆ ก็คือ งานเกี่ยวกับการอนุรักษ์ของเก่า และที่สนใจมากเป็นพิเศษก็คือ ประวัติความเป็นมาของเมืองคอนบ้านเกิด จนจัดตั้งให้มีชมรมคนรักบ้านเกิด โดยมีตัวเขาเป็นประธาน

คุณเจมส์ ยอมรับว่า จริงๆ แล้ว พิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อมยังไม่สมบูรณ์เท่าที่ควร ยังต้องปรับปรุงอีกหลายอย่าง เช่น จัดขยายภาพให้ใหญ่ขึ้น และจัดหาของทุกชิ้นที่เคยเป็นสมบัติของครูน้อม มาจัดวางให้ดูดีกว่านี้ และจะทำคำอธิบายแต่ละห้องทั้งเสียงและภาพด้วย เพื่อคนที่มาชมจะได้สะดวกและได้ความรู้กลับไป

โดยตั้งเป้าหมายไว้ว่า

“ต่อไป ใครไปเที่ยวเมืองคอน จะต้องไปชมพิพิธภัณฑ์บ้านครูน้อม”