เอ่ยชื่อ “บ้านมะขาม” เชื่อว่าหลายคนคงคุ้นเคยกันดี เพราะเป็นแบรนด์มะขามแปรรูปที่วางจำหน่ายทั้งในร้านสะดวกซื้อและในโมเดิร์นเทรด อย่างที่เทสโก้ โลตัส และยังออกบู๊ธตามงานแสดงสินค้าต่างๆ ของหน่วยงานภาครัฐ ผู้ที่เดินผ่านไปผ่านมาจะได้ชิมมะขามแปรรูปในหลากหลายรสชาติ และส่วนใหญ่มักซื้อติดไม้ติดมือกลับไป

นับเป็นแบรนด์มะขามแปรรูปในอันดับต้นๆ ที่ลูกค้าชื่นชอบและซื้อหากันเป็นประจำ ซึ่งใช่เพียงจะมีขายในบ้านเราเท่านั้น ยังส่งออกไปในอีกหลายประเทศ เรียกว่าเป็นธุรกิจที่มียอดขายเติบโตมาตลอดในช่วงกว่า 10 ปีมานี้

ยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ปัจจุบันลูกชาย-ลูกสาวของ คุณนิวัฒน์ โฆวงศ์ประเสริฐ และ คุณพัชรี ผู้เป็นภรรยา ผู้ก่อตั้งบริษัท สวนผึ้งหวาน จำกัด ได้เข้ามาช่วยธุรกิจกันแล้ว โดยลูกชายคนโต คุณธนนท์ โฆวงศ์ประเสริฐ อายุ 29 ปี จบการศึกษาระดับปริญญาโท สาขา Design and Branding Strategy จากมหาวิทยาลัยบรูเนล (Brunel University) ประเทศอังกฤษ นั่งเก้าอี้ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ บริษัท สวนผึ้งหวาน จำกัด ดูแลในส่วนของการพัฒนาธุรกิจและงานดีไซน์ทั้งหมดของบ้านมะขาม ส่วน คุณชนิกานต์ โฆวงศ์ประเสริฐ น้องสาว เป็นผู้จัดการฝ่ายจัดซื้อ รับผิดชอบการจัดซื้อจัดหาวัตถุดิบ และดูแลการผลิตโดยรวมในโรงงาน

อย่างไรก็ตาม กว่าที่ธุรกิจจะขยายกิจการมาได้จนถึงทุกวันนี้ก็ไม่ใช่เรื่องง่ายนัก และเป็นประสบการณ์ที่คุณนิวัฒน์มักถ่ายทอดให้คนรุ่นหลังฟัง เพื่อให้รู้ว่านักธุรกิจเฟอร์นิเจอร์อย่างเขาที่มีเงินหมุนเวียนหลายสิบล้านบาท หลังจากเจอปัญหาวิกฤตเศรษฐกิจ “ต้มยำกุ้ง” เมื่อปี 2540 กระทั่งเป็นหนี้เป็นสินมากถึง 10 ล้านบาท กลายเป็นลูกหนี้เอ็นพีแอล ถูกแบงก์ฟ้องร้อง แต่สามารถตั้งตัวขึ้นมาใหม่อีกครั้ง หลังจากฟังพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ตอนหนึ่งที่ว่า “…ให้กลับไปดูบ้านเกิดว่ามีอะไรทำได้บ้าง…” พร้อมน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในการดำเนินธุรกิจ ร่วมกับการพัฒนาผลิตภัณฑ์และทำการตลาดมาอย่างต่อเนื่อง

สาเหตุที่บริษัท สวนผึ้งหวาน จำกัด หันมาจับมะขามแปรรูป เริ่มต้นมาจากการที่คุณพัชรีเป็นคนเพชรบูรณ์ และมองเห็นศักยภาพของสินค้าตัวนี้ จากเดิมที่ชาวบ้านแกะมะขามและคลุกน้ำตาลขายกันทั่วไปตามตลาดและข้างถนน โดยในช่วงแรกทำมะขามคลุกน้ำตาลสูตรดั้งเดิมของชาวเพชรบูรณ์แบบไม่มีแบรนด์อะไร จนสร้างแบรนด์ขึ้นมา พัฒนาให้มีมาตรฐาน ทั้งมะขามแกะ มะขามคลุก เน้นความสะอาด มีคุณภาพ น่ารับประทาน ที่สำคัญ นำเทคโนโลยีใหม่ๆ มาใช้ อาทิ การใช้ตู้อบลมร้อนมาใช้ไล่เชื้อราเป็นรายแรก และปรับปรุงสูตรทำให้มีรสชาติถูกปากคนทุกเพศทุกวัย พร้อมกับดีไซน์แพ็กเกจจิ้งให้ดูดี น่าซื้อหา ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นเพราะได้รับคำแนะนำจากบรรดาคู่ค้าด้วย

คู่ค้าช่วยพัฒนาสินค้าใหม่
อย่างที่ คุณธนนท์ เล่าให้ฟังว่า “เทสโก้ โลตัส คือโอกาสของเรา ทำให้สินค้ามะขามคลุก ซึ่งเป็นสินค้าตัวแรกกระจายสู่ทั่วประเทศ ยอดขายเติบโตขึ้น 5-10 เปอร์เซ็นต์ อย่างต่อเนื่อง นอกจากนั้นยังทำให้ได้เรียนรู้และพัฒนามาตรฐานต่างๆ เพิ่มขึ้น ได้แนะนำการทำแพกเกจจิ้งให้ถูกตามกฎระเบียบของทางสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา และยังมีส่วนร่วมในการแนะนำสินค้าใหม่ๆ ด้วย จนสามารถขยายโรงงาน ขยายกำลังการผลิต กระจายรายได้ให้กลุ่มชาวบ้านกว่า 600 คนที่จังหวัดเพชรบูรณ์และใน 10 จังหวัด 120 หมู่บ้าน ผมมองว่า ในเทสโก้ โลตัส ยังมีโอกาสอีกมาก และทำให้เรากระตือรือร้นอยู่ตลอดเวลา ซึ่งถือเป็นผลดีต่อเอสเอ็มอี โดยฝ่ายจัดซื้อจะแลกเปลี่ยนข้อมูลที่นำมาสู่การพัฒนาตลอด อาทิ การทำขนาดสินค้าให้เหมาะกับร้าน และการบริหารสต๊อก ฯลฯ”

เวลานี้สินค้าของบ้านมะขามมีทั้งสิ้นกว่า 70 SKUs โดยแบ่งเป็นหมวดได้ดังนี้ Natural เป็นพวกกลุ่มมะขามหวานอบแห้ง สำหรับผู้รักสุขภาพเพราะไม่ใส่น้ำตาลและสารกันเสีย Snack กลุ่มขนมแปรรูปจากมะขาม มีทั้งมะขามคลุก กล้วยไส้มะขาม มะขามเคี้ยวหนึบ มะขามแช่อิ่ม เป็นต้น โดยลูกค้าเป็นกลุ่มวัยรุ่น-วัยทำงานที่ชอบความแซ่บซี้ดซ้าด Cooking Ingredients & Beverage เป็นสินค้าจำพวกซอสมะขาม น้ำมะขามเปียก และน้ำมะขามชงดื่ม ส่วนใหญ่เน้นตลาดส่งออกเป็นหลัก

สอดรับกับเทรนด์เพื่อสุขภาพ
ถามถึงสินค้ากลุ่มขายดีที่สุด คุณธนนท์ แจกแจงว่า กลุ่ม Natural มะขามหวานอบแห้งไร้เมล็ด เพราะเป็นสินค้าที่ทานได้ทุกเพศทุกวัย และเหมาะกับเทรนด์รักสุขภาพที่กำลังมาแรงและเติบโตอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากมะขามหวานมีคุณประโยชน์มากมาย เป็นยาระบายอ่อนๆ ตามธรรมชาติ หวานธรรมชาติไม่ต้องใส่น้ำตาล ไฟเบอร์สูง ทั้งมีประโยชน์และทานเพลิน ทิศทางในอนาคตจึงจะผลักดันสินค้าตัวนี้ให้มากขึ้นอีก

สำหรับการพัฒนาสินค้าใหม่ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ บริษัท สวนผึ้งหวาน จำกัด ให้ข้อมูลว่า จะเน้นให้เป็นสินค้าเพื่อสุขภาพให้มากขึ้น ซึ่งได้ทำมาโดยตลอดอยู่แล้ว เช่น กล้วยกรอบแก้วไส้มะขาม ไอเดียนี้พัฒนามาจากขนมปังไส้สับปะรด เพราะกล้วยมีประโยชน์ ทานแล้วอิ่มท้อง นำมาประกบกับไส้มะขามกวนที่มีรสชาติหวานอมเปรี้ยว หอมกลิ่นมะขาม จนเกิดสินค้าใหม่ที่อร่อยถูกปากคนไทย

อย่างที่เกริ่นไปแต่แรก แบรนด์บ้านมะขามส่งออกไปขายในต่างประเทศด้วย มีทั้งที่จีน เวียดนาม สิงคโปร์ ไต้หวัน ญี่ปุ่น อินเดีย คูเวต เม็กซิโก อังกฤษ และออสเตรเลีย โดยสัดส่วนส่งออกคิดเป็นยอดขาย 15 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งต่อไปทางบริษัทจะเน้นสัดส่วนในการส่งออกให้มากขึ้น จาก 15 เปอร์เซ็นต์ เป็น 30 เปอร์เซ็นต์

“จุดเด่นของบ้านมะขามคือ เราผลิตสินค้าที่มีคุณภาพสูง สะอาด ได้มาตรฐานสากล ทั้ง GMP และ HACCP ซึ่งต่างประเทศให้ความสนใจในเรื่องของมาตรฐานการผลิตเป็นอย่างมาก อีกทั้งเรามีเครือข่ายในจังหวัดเพชรบูรณ์ ทำให้มีสินค้าส่งตลอดทั้งปี ในราคาที่สมเหตุสมผล จึงเป็นจุดแข็งของบ้านมะขามที่ส่งออกไปในหลายประเทศ” คุณธนนท์ กล่าวและว่า แม้ในท้องตลาดตอนนี้มีมะขามหลากหลายยี่ห้อ แต่สินค้าของบ้านมะขามหลากหลายมากที่สุด และครอบคลุมกลุ่มลูกค้าตั้งแต่วัยรุ่นจนถึงผู้สูงอายุ ทำให้ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคได้ทุกกลุ่ม ขณะเดียวกัน ตลาดก็ขยายตัวเพิ่มมากขึ้น และส่งผลให้มะขามเป็นที่นิยมเเพร่หลายมากขึ้นด้วย

ทุกวันนี้ สินค้ามะขามคลุกนานารสชาติ ภายใต้แบรนด์ “บ้านมะขาม” วางจำหน่ายผ่านเทสโก้ โลตัส ทุกสาขา พร้อมขยายความหลากหลายให้มะขามกลายเป็นสินค้ายอดฮิตของคนรักสุขภาพและทานเล่นแก้ง่วง