บุกแหล่งผลิตของเล่นไม้ เน้นผลิตตามออเดอร์ สร้างรายได้ให้ชุมชน

การได้เล่นของเล่นที่ผลิตจากไม้ อย่างโดมิโน, ลูโด้, หมากฮอส, แบกคาม่อนหรือแม้แต่บันไดงู มิใช่เพียงสร้างความเพลิดเพลินให้แก่ผู้เล่นทั้งแบบเดี่ยวหรือแบบกลุ่มเพียงอย่างเดียว แต่ยังแฝงไปด้วยการเสริมสร้างทักษะ ความคิด การแก้ปัญหา การสร้างสมาธิ ฝึกความอดทน และที่สำคัญของเล่นไม้มีความปลอดภัยมากกว่าของเล่นที่ผลิตจากพลาสติก

เป็นที่น่าเสียดายว่าในปัจจุบันของเล่นที่ผลิตจากไม้เหล่านั้นได้รับความสนใจน้อยมากหรือบางคนอาจไม่รู้จักด้วยซ้ำ เพราะทั้งผู้ใหญ่และเด็กต่างหันไปเสพความสนุกสนานเอาจริงเอาจังกับเกมในออนไลน์เสียมากกว่า จนลืมคุณค่าจากของเล่นไม้เหล่านั้นไปอย่างน่าเสียดาย

ที่บ้านห้วยเกี๋ยง ตำบลหนองหาร อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ มีชาวบ้านรวมกลุ่มกันตั้งเป็นชมรมหัตถกรรมพื้นบ้านขึ้นเพื่อเป็นแหล่งผลิตของเล่นไม้ที่ใหญ่แห่งหนึ่งของประเทศมายาวนาน เป็นของเล่นที่ผลิตตามมาตรฐาน พร้อมกับได้รับการรับรองเพื่อจำหน่ายทั้งในและต่างประเทศ

คุณวรรณภา ไชยโย หรือคุณเปิ้ล

คุณวรรณภา ไชยโย หรือ คุณเปิ้ล ทายาทคนรุ่นใหม่ดีกรีปริญญาตรีทางด้านการบริหารจัดการสำนักงาน ที่มาช่วยครอบครัวดูแลธุรกิจผลิตของเล่นไม้ได้เกือบ 10 ปี ด้วยการนำความรู้ที่ร่ำเรียนเข้ามาพัฒนาแล้วจัดระบบเพื่อให้การทำงานมีประสิทธิภาพ ทันสมัย รวดเร็ว รองรับมาตรฐานระบบโรงงาน

คุณเปิ้ล เล่าว่า แต่เดิมครอบครัวมีอาชีพเกษตรกรรมหลายอย่าง พอมีเวลาว่างทั้งคุณพ่อ-แม่ก็มักจะไปหารายได้เสริมด้วยการไปรับจ้างทำเกมไม้จากโรงงานผู้ผลิตรายแรกในอำเภอสันกำแพงเมื่อปี 2539 กระทั่ง 2 ปีผ่านไป คุณพ่อเห็นว่าปริมาณงานมีเข้ามาเพิ่มขึ้น แล้วมองว่าอาชีพนี้สร้างรายได้ดีเพราะผลิตขายได้ตลอด จึงขอแยกออกมาทำเองกับครอบครัว แล้วขยายปริมาณงานเพิ่มขึ้นพร้อมกับรับคนงานเข้ามาอีก

ตัดไม้ตามขนาดชิ้นงานที่ผลิต

การผลิตของเล่นไม้นับว่าเป็นอาชีพที่ทำรายได้ดี จนมีชาวบ้านหลายรายในชุมชนสนใจเรียนรู้แล้วหันมายึดอาชีพนี้กันมากขึ้น จนถึงกับได้มีการรวมตัวกันของผู้ประกอบอาชีพนี้ในปี 2541 เพื่อตั้งเป็นชมรมพร้อมกับตั้งชื่อว่า “ชมรมหัตถกรรมพื้นบ้านป่าขาม”

กระทั่งมีการสร้างโรงงานผลิตของเล่นเกมไม้ขึ้นในพื้นที่หลายอำเภอจำนวนหลายแห่ง ซึ่งเกือบทั้งหมดรวมถึงโรงงานของคุณเปิ้ลด้วยได้รับรองมาตรฐาน มอก. สำหรับรายใดที่ไม่ได้รับหรือไม่พร้อมก็จะผลิตชิ้นงานป้อนให้แก่โรงงานที่ได้มาตรฐานต่อไป

โรงงานผลิตเกมของเล่นไม้ของคุณเปิ้ลได้ตั้งชื่อว่า “เสาร์คำเกมไม้” จะผลิตเกมของเล่นไม้ขึ้นมาจากตัวอย่างหรือโมเดลที่ผู้ว่าจ้างกำหนดขึ้น แล้วจ้างเหมาให้โรงงานเป็นผู้ผลิตตามแบบโมเดลเหล่านั้น ทั้งนี้ ในปัจจุบันโรงงานคุณเปิ้ลผลิตของเล่นไม้จำนวนหลายชนิด ได้แก่ คอนโดฯ/ตึกถล่ม/จังก้า, เต๋างู, เกมชุด, โดมิโน่โอเอ๊กซ์กระดาน, หมากฮอส, แบกคาม่อน, บันไดงู, บิงโก ฯลฯ เป็นต้น โดยรูปแบบการขายมีทั้งผลิตขายเอง กับผลิตตามที่ลูกค้าสั่ง ทั้งนี้ จะเน้นผลิตเพื่อขายส่งเท่านั้นไม่ได้ขายปลีก

สำหรับวัตถุดิบหลักคือไม้ที่นำมาผลิตเป็นของเล่นนั้น คุณเปิ้ล บอกว่า ใช้เพียง 2 ชนิด คือไม้ฉำฉากับไม้ยางพารา โดยจะติดต่อซื้อมาจากทางลำปาง ทั้งนี้ จำนวนการใช้ไม้ฉำฉามากกว่า เพราะสะดวก ง่ายต่อการผลิต ส่วนไม้ยางพาราใช้เฉพาะบางชิ้นงาน แล้วใช้จำนวนน้อย เนื่องจากไม้ยางมีข้อจำกัดหลายอย่าง ไม่ว่าจะเรื่องราคา การเก็บรักษา หรือมีมอดและเชื้อรารบกวนบ่อย

คุณเปิ้ลให้รายละเอียดขั้นตอนการผลิตของเล่นไม้คร่าวๆ ว่า เริ่มจากการนำไม้มาตัดเป็นขนาดตามชิ้นงานต่างๆ แล้วนำไปปั่นหรือขัดเรียบด้วยกระดาษทรายหยาบเบอร์ 60 แล้วนำมาประกอบขึ้นรูปทรงทิ้งไว้ให้แห้ง จึงนำไปขัดปั่นเรียบด้วยกระดาษทรายเบอร์ 100 อีกครั้ง เพื่อเป็นการลบรอยพร้อมกับตกแต่งให้ชิ้นงานมีความเท่าเสมอกัน

จากนั้นให้นำมาโป๊วด้วยกาวลาเท็กซ์ผสมกับฝุ่นไม้เพื่ออุดรอยแตกขีดข่วน แล้วรอให้แห้งสนิทเพื่อนำไปขัดด้วยกระดาษทรายเบอร์ 120 จากนั้นให้นำชิ้นงานไปลงน้ำยาเคลือบเงาชุดแรกให้เรียบร้อยก่อนนำไปขัดกระดาษทรายด้วยมือให้เรียบแล้วจึงนำไปทาน้ำมันเป็นครั้งสุดท้ายเพื่อให้ชิ้นงานมีความเงา แล้วจึงนำไปแพ็กลงกล่องเตรียมส่งขาย ซึ่งมีตลาดที่จำหน่ายหลัก ได้แก่ ในกรุงเทพฯ ภูเก็ต เชียงใหม่ นอกจากนั้น เป็นการผลิตส่งตามออเดอร์

ทั้งนี้ งานทุกชนิดจะผลิตตามออเดอร์เท่านั้น ไม่มีการผลิตเก็บไว้ เนื่องจากลูกค้ามักจะสั่งสินค้าจำนวน/ชนิดไม่เท่ากันทุกครั้ง ฉะนั้น การผลิตเพื่อเก็บไว้จะเสี่ยงต่อความเสียหาย

คุณเปิ้ลบอกถึงปัญหาใหญ่ที่พบคือราคาวัตถุดิบที่ขยับขึ้นตลอดเวลา ตัวอย่างเช่น ไม้ที่เคยซื้อเมื่อก่อนราคาแผ่นละ 20 กว่าบาท แต่ตอนนี้ราคาขยับขึ้นไปเกือบ 60 บาท ต่อแผ่น นอกจากนั้น พบปัญหาจากหน้าฝนที่ทำให้ไม้ชื้นได้ง่าย ได้แก้ไขเบื้องต้นด้วยการวางแผนการผลิตแล้วสั่งซื้อไม้เข้ามาให้มีจำนวนมากกว่า นำไปตากแห้ง แล้วนำไปเก็บไว้ในสถานที่ปลอดความชื้นเพื่อรอการผลิต ส่วนด้านการตลาดคงไม่มีปัญหาเนื่องจากมีฐานลูกค้าประจำที่ค้าขายกันมานานหลายสิบปี เพราะบางรายส่งขายต่างประเทศด้วย

นอกจากนั้น เจ้าของธุรกิจผลิตของเล่นไม้ยังชี้ว่า จังหวัดเชียงใหม่นับเป็นแหล่งผลิตของเล่นไม้แห่งใหญ่ของประเทศ เนื่องจากที่ผ่านมาผลงานการผลิตเป็นที่ชื่นชอบของลูกค้า เพราะมีความประณีต ละเอียด เนื่องจากเป็นความสามารถในเชิงหัตถกรรมของชาวบ้านท้องถิ่นอย่างแท้จริง อีกทั้งเมื่อนำผลิตภัณฑ์ของเล่นไม้ไปขายยังงานแสดงสินค้าขนาดใหญ่จะมีเฉพาะกลุ่มที่เชียงใหม่เท่านั้นยิ่งตอกย้ำความมั่นใจเพิ่มขึ้นอีก

ต้องตากไม้กลางแดดให้แห้งสนิท

“ทุกวันนี้ของเล่นไม้ได้รับความนิยมน้อยมาก เพราะถูกแทนที่ด้วยเกมต่างๆ บนมือถือ ซึ่งแท้จริงแล้วของเล่นไม้เป็นสิ่งที่ประเทืองปัญญา ช่วยฝึกการใช้สมอง การแก้ปัญหา เสริมสร้างความคิด ฝึกให้มีความอดทน ใจเย็น แล้วมีความสร้างสรรค์มากกว่าเกมในมือถือ

จึงคิดว่าถ้าผู้ปกครองเล็งเห็นความสำคัญดังกล่าวข้างต้นแล้วมองถึงอนาคตบุตรหลานแล้วควรช่วยกันหาซื้อของเล่นเกมไม้เหล่านี้แทนดีกว่า หรืออย่างน้อยก็สลับกับเกมบนมือถือบ้าง อีกทั้งเกมของเล่นไม้ยังมีราคาถูก ไม่มีอันตรายต่อสุขภาพ แล้วยังช่วยกันอุดหนุนสินค้าของคนไทยด้วย” คุณเปิ้ล กล่าวปิดท้าย

สอบถามรายละเอียดสั่งซื้อผลิตภัณฑ์ของเล่นเกมไม้ได้ที่ คุณเปิ้ล โทรศัพท์ (084) 488-8034 ID: Apple_Pom FB: เสาร์คำเกมไม้

ของเล่นไม้เกมส์ OX