ไม่ใช่เด็กเลี้ยงแกะ เเต่เป็นเด็กเลี้ยงแพะ ที่เลือกเข้ามาฝึกงานกับฟาร์มเลี้ยงแพะที่สระบุรี หรือ “ฟาร์มคุณสุข” เพราะสถานที่นี้การันตีว่า นักศึกษาทุกคนที่เข้ามาเรียนรู้งานจากสถานที่แห่งนี้ จะได้รับความรู้และประสบการณ์เลี้ยงเเพะเป็นอาชีพได้เลย

การเรียนรู้จากประสบการณ์จริงนอกห้องเรียน ถือว่าเป็นบทเรียนที่มีค่า ไม่อาจพรรณนาได้ เมื่อเทียบกับประสบการณ์จากการเรียนรู้ในห้องเรียน จากหนังสือเชิงวิชาการ หรือการฝึกประสบการณ์ภายในรั้วมหาวิทยาลัย

เมื่อถึงช่วงเวลาฝึกประสบการณ์วิชาชีพตามหน่วยกิตที่นักศึกษาต้องเรียน ล้วนแต่เป็นโอกาสทองของนักศึกษาที่ศึกษามาในแต่ละสาขาวิชาชีพทั้งนั้น เพราะเป็นช่วงที่จะได้นำวิชาความรู้ที่เรียนมา ไปใช้จริงในสถานที่จริง เป็นการทดลองตนเองว่าสามารถทำงานในวิชาชีพนั้นได้หรือไม่ ทั้งยังเป็นประสบการณ์จริงนอกห้องเรียนที่ไม่สามารถหาได้อีก หากการเลือกสถานที่ฝึกประสบการณ์วิชาชีพนั้นไม่ตอบสนองความต้องการมากพอ

สำหรับนักศึกษาที่ศึกษาในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องกับสัตวศาสตร์ วิทยาศาสตร์สุขภาพสัตว์ สัตวศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารสัตว์ หรือสาขาที่เกี่ยวข้อง ใกล้เคียง ที่มีหลักสูตรการเลี้ยงแพะ แกะ รวมอยู่ในวิชาที่ต้องศึกษาด้วย

นอกเหนือจากการศึกษาในตำราเรียนแล้ว การมีแพะ แกะ ให้ได้จับต้องในการศึกษาจริง ปฏิบัติจริง จึงจะเป็นการเรียนรู้ที่สมบูรณ์ครบถ้วน ซึ่งที่ผ่านมา หลายสถาบันการศึกษา แพะและแกะ คงเป็นสัตว์ที่มีให้ปฏิบัติจริงน้อยหรือสถานศึกษาบางแห่งไม่มีเลยทำให้ประสบการณ์จริงจากการเรียนรู้เรื่องแพะแกะของนักศึกษาด้อยกว่าสัตว์อื่น ทั้งๆ ที่ในหลายพื้นที่มีการเลี้ยงแพะแกะเป็นสัตว์เศรษฐกิจจริงจัง

เชื่อว่า “ฟาร์มคุณสุข” ตำบลลำสมพุง อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี น่าจะเป็นฟาร์มแพะ แกะ ลำดับต้นๆ ที่มีนักศึกษาที่ศึกษาในสาขาวิชาที่เกี่ยวข้องนี้ เลือกมาฝึกประสบการณ์วิชาชีพที่นี่ ตลอดปีที่ฟาร์มคุณสุขแห่งนี้ ไม่เคยว่างเว้นจากนักศึกษาที่เข้ามาขอฝึก ประสบการณ์วิชาชีพเลย

ไม่เพียงเท่านั้น นักศึกษาที่มาฝึกประสบการณ์วิชาชีพที่นี่ มีจำนวนมากกว่าคนงานในฟาร์มเสียอีก เพราะที่ผ่านมาตลอด 8 ปี นักศึกษาทุกรุ่นที่ผ่านการฝึกประสบการณ์วิชาชีพที่นี่ การันตีประสบการณ์เต็มเปี่ยมกลับไปทุกรุ่น

คุณเชาวรัตน์ อ่ำโพธิ์ หรือที่เด็กนักศึกษาเรียกด้วยความสนิทสนมว่า “ลุงเป้ง” เป็นเจ้าของฟาร์มคุณสุข ผู้ที่เปิดฟาร์มให้เป็นสถานที่สำหรับผู้สนใจเข้ามาศึกษาดูงานเกี่ยวกับการเลี้ยงแพะแกะ โดยไม่กั๊กความรู้ไว้แม้แต่น้อย ถึงวันนี้เป็นเวลารวม 8 ปีแล้ว ที่เปิดฟาร์มให้ผู้สนใจและนักศึกษาที่สนใจเข้ามาศึกษาดูงาน ฝึกประสบการณ์ โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย

ลุงเป้ง บอกว่า ในแต่ละปี เรารับนักศึกษาได้ 30 คน นักศึกษาจะมาฝึก 2 เทอม เทอมแรกกับเทอมหลัง ซึ่งเทอมแรกเป็นเทอมการศึกษาที่นักศึกษาติดต่อขอเข้ามาฝึกประสบการณ์วิชาชีพมากที่สุด เกินจำนวนที่รับได้ ต้องปฏิเสธไปหลายแห่ง แต่เพราะคิดว่าจำนวนที่ประเมินไว้น่าจะเหมาะสมกับพื้นที่และจะทำให้นักศึกษาได้ประสบการณ์กลับไปมากที่สุด

ทั้งนี้เพราะเทอมแรกเป็นเทอมที่ครอบคลุมฤดูฝน ซึ่งเป็นฤดูที่พบว่าแพะ แกะ ป่วยเป็นโรคมากที่สุด ซึ่งปัญหาการเลี้ยงแพะ แกะ ที่เกษตรกรประสบปัญหามากที่สุด ก็คือ โรคในแพะ แกะ ดังนั้น หากนักศึกษาคนใดได้ฝึกประสบการณ์วิชาชีพในช่วงเทอมแรกนี้ ก็จะได้รับประสบการณ์เต็มเปี่ยม

การสมัครเข้ามาเพื่อฝึกประสบการณ์วิชาชีพที่ฟาร์มคุณสุข คัดเลือกจากลำดับการส่งเข้ามาขอฝึกประสบการณ์วิชาชีพ จากนั้นจึงให้นักศึกษาที่ได้รับการอนุมัติให้ฝึกประสบการณ์วิชาชีพที่นี่ ต้องแลกเปลี่ยนความรู้ ความเข้าใจและทัศนคติ

แนวคิดและสิ่งที่นักศึกษาจะนำประสบการณ์ฝึกวิชาชีพกลับไปใช้ เพื่อตั้งโจทย์การฝึกประสบการณ์ให้ตรงกัน ให้นักศึกษาที่เข้ามาฝึกพร้อมๆ กับจากหลากหลายสถาบัน ได้รับประสบการณ์กลับไปให้มากที่สุด

“เราวางสเต็ปการเรียนรู้ของเด็กไว้ที่มาตรฐานของการทำปศุสัตว์ คือ การจัดการฟาร์มอย่างเป็นระบบ การทำอาหารลดต้นทุน การดูแลสุขภาพสัตว์ การตลาด เด็กต้องรู้จักการซื้อแพะ การคัดขาย รู้จักผู้ค้าในแต่ละภูมิภาค การเรียนรู้ในแต่ละวัน นักศึกษาจะต้องจดบันทึกการฝึกประสบการณ์เป็นรายงานไว้ในแต่ละชั่วโมงหรือวันที่ฝึก เช่น การใช้ยาในสัตว์ แบ่งเป็นการใช้สมุนไพร การใช้ยาปฏิชีวนะ และต้องเรียนรู้เรื่องโรคของสัตว์ ให้ครบกระบวนการ เป็นต้น”

กระบวนการฝึกประสบการณ์ในแต่ละวัน เริ่มจากการประชุมงานในตอนเช้า พูดถึงปัญหาของวันที่ผ่านไป แบ่งงาน เข้าฟาร์ม จัดการฟาร์มตามที่แบ่งหน้าที่ จากนั้นเย็นเขียนรายงานส่ง การฝึกประสบการณ์วิชาชีพแต่ละสถาบันการศึกษาอาจต่างกัน แต่ใครอยู่นานกว่าก็ถือว่าได้เปรียบและได้ประสบการณ์ไปเต็มที่ แต่ถึงอย่างไร ลุงเป้งก็ขอให้สถาบันการศึกษาจัดระยะเวลาของการฝึกประสบการณ์อย่างน้อย 1 เดือนขึ้นไป

“บางครั้งมีภาคสนามข้างนอก ลูกค้าแจ้งความประสงค์มาว่า ต้องการจับแกะแต่งกีบ ฉีดยา ถ่ายพยาธิ ให้ค่าดำเนินการในแกะตัวละ 25 บาท มีทั้งหมด 100 ตัว เราก็จะถามความสมัครใจนักศึกษา จากนั้นจะส่งไปดำเนินการตามที่ลูกค้าต้องการ รายได้ที่ได้จากลูกค้าก็ให้นักศึกษาไปแบ่งกัน ได้ทั้งรายได้และประสบการณ์จริง”

นักศึกษาที่มาฝึกประสบการณ์วิชาชีพที่นี่ มีที่พักฟรี น้ำ ไฟ ฟรี มีตู้เย็น อุปกรณ์อำนวยความสะดวกในการนอน การกิน ฟรี จะมีก็ค่ากับข้าวบางมื้อที่นักศึกษาต้องดูแลตัวเอง โดยซื้อจากรถกับข้าวสดแล้วนำไปประกอบอาหารกันเอง แบ่งเป็น 4 ครัว ให้ประกอบอาหารครบทุกมื้อ

ถามว่า ลุงเป้งได้อะไร
ลุงเป้ง ตอบว่า เกษตรกร ผู้ปกครอง หรือสถาบันการศึกษา ต่างก็ซื้อแพะ แกะ จากเราไปเลี้ยง ซึ่งเราขายให้ในราคาไม่แพง แต่เราก็ได้จำหน่ายพันธุ์แพะ แกะ โดยไม่ต้องพึ่งพ่อค้า ไม่ต้องจำหน่ายให้กับโรงเชือด เพียงเท่านี้ฟาร์มเราก็อยู่ได้แล้ว

ในเทอมแรกของปีการศึกษา 2561 มีนักศึกษามาฝึกประสบการณ์วิชาชีพเกือบ 30 คน จากสาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพสัตว์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (มทร.) ธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี สาขาวิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก วิทยาเขตบางพระ จังหวัดชลบุรี หลักสูตรสัตวศาสตร์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง วิทยาเขตชุมพร จังหวัดชุมพร สาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพสัตว์ คณะสัตวแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก วิทยาเขตบางพระ จังหวัดชลบุรี สาขาสัตวศาสตร์และเทคโนโลยีอาหารสัตว์ คณะเกษตรศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยนเรศวร จังหวัดพิษณุโลก

นางสาวสุทธิณี ระยะทอง หรือ น้องเกี้ยว นักศึกษาชั้นปีที่ 4 สาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพสัตว์เลี้ยง คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยราชมงคล (มทร.) ธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี บอกว่า ในแต่ละวันเราจะต้องมาประชุมร่วมกันทุกคน เพื่อสรุปปัญหาของการทำงานวันที่ผ่านไป นำข้อบกพร่องไปแก้ไข จากนั้นจึงวางแผนการทำงานในวันนั้น แบ่งงาน เมื่อประชุมเสร็จ ต้องทำงานตามโซนที่รับผิดชอบของแต่ละกลุ่มก่อน และทุกเย็นจะต้องมาสรุปผลการทำงานร่วมกันอีกครั้ง ซึ่งหากไม่ได้ลงมือทำจริง ไม่มีทางที่นักศึกษาแต่ละคนจะเขียนรายงานได้อย่างแน่นอน

นายอภินันท์ หักกะยานนท์ หรือ น้องทัน นักศึกษาชั้นปีที่ 3 สาขาวิชาสัตวศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก วิทยาเขตบางพระ จังหวัดชลบุรี เล่าว่า สิ่งที่ได้รับจากการฝึกประสบการณ์วิชาชีพที่นี่ คือ การได้ลงมือทำจริง พบกับปัญหาจริง ต้องแก้ปัญหาจริง ซึ่งเป็นประสบการณ์นอกห้องเรียนที่ไม่สามารถหาได้จากไหน จึงเป็นการฝึกประสบการณ์ที่ควรเก็บเกี่ยวให้ได้มากที่สุด และเป็นความโชคดีที่ได้มาฝึกประสบการณ์ที่ฟาร์มคุณสุข เพราะมีการบริหารจัดการฟาร์มที่ครบวงจร ได้เรียนรู้ครบทั้งกระบวนการ

ด้าน นางสาวรัติภรณ์ เชียงอินทร์ หรือ น้องดาว นักศึกษาชั้นปีที่ 3 หลักสูตรสุขภาพสัตว์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง วิทยาเขตชุมพร เขตรอุดมศักดิ์ จังหวัดชุมพร บอกว่า ในมหาวิทยาลัยมีแพะจำนวนหนึ่ง แต่ก็ไม่เพียงพอต่อการเรียนรู้และปฏิบัติจริงในฟาร์ม เมื่อมีโอกาสได้ฝึกประสบการณ์วิชาชีพ จึงต้องเรียนรู้ให้เต็มที่ และการมาฝึกประสบการณ์ครั้งนี้ ทำให้ได้เพื่อนใหม่ เรียนรู้การใช้ชีวิตในฟาร์มจริง และพบกับปัญหาที่เกิดขึ้นจริง รวมถึงวิธีการแก้ปัญหา ซึ่งไม่มีในบทเรียน

ลุงเป้ง ในฐานะเจ้าของฟาร์ม แต่เป็นเสมือนลุงเจ้าของบ้านผู้ใจดีสำหรับนักศึกษา ยังคงเปิดฟาร์มกว้างให้โอกาสผู้สนใจ ไม่เฉพาะนักศึกษา แต่หากเป็นผู้สนใจศึกษาเรียนรู้การเลี้ยงแพะ แกะ เพื่อประกอบอาชีพ ก็สามารถเข้ามาขอคำปรึกษาได้ ลุงเป้ง ไม่เคยหวง พร้อมถ่ายทอดประสบการณ์ให้เต็มรูปแบบ

สอบถามเพิ่มเติมได้ที่ คุณเชาวรัตน์ อ่ำโพธิ์ หรือ ลุงเป้ง โทรศัพท์ (089) 203-1424 ฟาร์มคุณสุข ตั้งอยู่ที่ ตำบลลำสมพุง อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี