เกษตรกรหนุ่ม เซ็งราคายาง จับ เห็ดแครง ทำแพลนต์เบส เตรียมโกอินเตอร์ หลังหมดโควิด-19

เกษตรกรหนุ่ม เซ็งราคายาง จับ เห็ดแครง ทำแพลนต์เบส เตรียมโกอินเตอร์ หลังหมดโควิด-19
เกษตรกรหนุ่ม เซ็งราคายาง จับ เห็ดแครง ทำแพลนต์เบส เตรียมโกอินเตอร์ หลังหมดโควิด-19

เกษตรกรหนุ่ม เซ็งปัญหาราคายาง หันจับ เห็ดแครง มาสร้างมูลค่า เกาะกระแสแพลนต์เบส เตรียมโกอินเตอร์ หลังหมดโควิด-19

ชั่วโมงนี้เทรนด์การบริโภคที่กำลังฮอตฮิตทั่วโลกคงหนีไม่พ้น แพลนต์เบส หรือ เนื้อจากพืช ที่เข้ามาช่วยทดแทนการรับประทานเนื้อสัตว์ ทั้งในกลุ่มผู้รับประทานมังสวิรัติ หรือแม้แต่กระทั่งผู้ที่นิยมการรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ

เทรนด์ดังกล่าว เป็นกระแสที่เข้ามาจากต่างประเทศ จุดเริ่มต้นในการพัฒนาแพลนต์เบส ถูกคิดค้นโดยคนต่างชาติ และจากการตอบรับกระแสที่มาแรงนี้เอง ในระยะแรก จึงทำให้ต้องมีการนำเข้าอาหารประเภทดังกล่าวมาในไทย ทำให้อัตราการไหลเวียนของเงินไหลออกไปสู่ต่างชาติ รวมทั้งในเรื่องรสชาติก็อาจยังไม่ถูกจริตกับคนไทยเท่าใดนัก

แต่กระแสของแพลนต์เบสยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่อง และคาดว่ากำลังจะเข้ามาดิสรัปต์ เนื้อสัตว์จริง ในอีกไม่กี่ปี โครงการพัฒนานักส่งออกรุ่นใหม่ : Young Exporter from Local to Global หรือ YELG โดยกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ จะพาไปทำความรู้จักกับ ผู้คิดค้นแพลนต์เบสจากวัตถุดิบในท้องถิ่น

ที่มีความโดดเด่นทั้งในเรื่องรสชาติ ความคล้ายคลึง และคุณประโยชน์ที่อัดแน่นยิ่งกว่าการรับประทานเนื้อสัตว์จริง อีกทั้งผลิตภัณฑ์ดังกล่าว ได้เตรียมตีตั๋วออกจำหน่ายในต่างประเทศ เพื่อพิสูจน์ให้ผู้บริโภคทั้งโลกได้รู้ว่า แพลนต์เบสจากเมืองไทย เจ๋งและอร่อยไม่แพ้ใครแน่นอน

คุณภาณุวัตร กิ้มหิ้น กรรมการบริษัท อินโนโฟ จำกัด ผู้พัฒนา MJ Mudjai plant based food เล่าว่า ที่ผ่านมาตนมีอาชีพปลูกยางพาราเป็นหลัก แต่เนื่องจากความไม่แน่นอนของราคายางที่บางปีต่ำมาก บางปีสูงมาก ทำให้ตนเองไม่สามารถควบคุมรายได้ในแต่ละปีได้ รวมไปถึงต้นทุนการลงทุนและกำไรค่อนข้างไม่สอดรับกับต้นทุน

ทำให้เริ่มมองหาอาชีพเสริมด้านอื่นๆ เพื่อสร้างรายได้ จึงได้เริ่มต้นทำ ฟาร์มเห็ดแครง โดยปลูกแซมในร่องสวนยางเพราะเพื่อนทำอยู่และรายได้ค่อนข้างดี สามารถขายได้ราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 250 บาท ประกอบกับในพื้นที่ สามารถเพาะเห็ดแครงได้ในคุณภาพดี จึงหันมาร่วมกลุ่มกับเพื่อนทำฟาร์มเห็ดแครงและเริ่มทำเห็ดแครงอบแห้ง ส่งขายไปยังประเทศเพื่อนบ้านใกล้ๆ เพื่อทดลองตลาดก่อน

คุณภาณุวัตร กิ้มหิ้น กรรมการบริษัท อินโนโฟ จำกัด ผู้พัฒนา MJ Mudjai plant based food

ซึ่งปรากฏว่า เห็ดแครงอบแห้งได้รับความนิยมค่อนข้างมาก เพราะสามารถนำไปประกอบอาหารได้หลากหลาย หลังจากนั้นได้มีการส่งเสริมให้เกษตรกรในพื้นที่หันมาเพาะเห็ดแครงกันมากขึ้น เพื่อทำเป็นรายได้เสริมในช่วงที่ไม่สามารถกรีดยางได้ หรือในช่วงที่ราคายางตกต่ำ เมื่อเห็นช่องทางและมีประสบการณ์การเพาะเห็ดแครง รวมถึงปริมาณความต้องการที่มากขึ้น

ตนและเพื่อนเริ่มร่วมมือกันก่อตั้งบริษัทขึ้นมา และเริ่มมองหาวิธีการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากเห็ดแครง ให้มีความหลากหลาย รวมไปถึงเปิดสอนพี่น้องเกษตรกรในพื้นที่ที่สนใจเพาะปลูกเห็ดแครง จนสร้างเป็นเครือข่ายเกษตรกรเพื่อช่วยเหลือเรื่องความรู้ และรับซื้อผลผลิตคืน เพื่อสามารถตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคในปัจจุบันได้

โดยเริ่มจากการพิจารณาคุณสมบัติของเห็ดแครงที่มีความหนึบคล้ายเนื้อสัตว์ก่อน และมีสารอาหารประเภทโปรตีนสูงและต่อยอดโดยการคิดว่า เราจะสามารถทำอะไรกับคุณสมบัติพิเศษของเห็ดแครงได้บ้าง จนเป็นที่มาของการพัฒนาแพลนต์เบสแบรนด์ Mudjai : มัดใจ ในปัจจุบัน

จุดเริ่มต้นในการทำแพลนต์แบสมาจาก ตนได้เข้าร่วมโครงการกับหน่วยงานรัฐ จึงทำให้รู้ว่า ตลาดแพลนต์เบสในต่างประเทศกำลังโตมาก แต่ในขณะนั้น ประเทศไทยยังไม่ได้มีการพูดถึงมากเท่าที่ควร และยังไม่มีการผลิตแพลนต์เบสขึ้นมาขายในประเทศเอง แต่เป็นการนำเข้ามาจากต่างประเทศเท่านั้น

ดังนั้น ตนและทีมงานจึงจุดประกายแนวคิดว่า เราควรจะทำแพลนต์เบสจากวัตถุดิบท้องถิ่นที่สามารถเสิร์ฟไปให้คนทั่วโลกได้ลองรับประทานได้ และได้เริ่มคิดสูตรที่จะนำเห็ดแครงมาพัฒนาเป็นโปรตีนทางเลือก ให้แก่กลุ่มคนที่รับประทานมังสวิรัติหรือวีแกน รวมไปถึงกลุ่มคนที่ดูแลสุขภาพ จากนั้นประมาณช่วงปี 2018 จึงเริ่มปล่อยผลิตภัณฑ์ออกสู่ตลาดซึ่งพบว่าได้รับความนิยมค่อนข้างดี

“เห็ดแครง เป็นเห็ดท้องถิ่นของทางภาคใต้ พบมากในฤดูฝน ดอกขนาดเล็ก 1-4 ซม. สีขาวอมน้ำตาล คุณสมบัติที่โดดเด่นของเห็ดแครงคือ มีเนื้อสัมผัสที่เด้งสู้ฟัน มีโปรตีนค่อนข้างสูง ประมาณ 17% ซึ่งเห็ดชนิดอื่นๆ มีแค่ 2-3% แล้วเห็ดแครงก็มีสารเบต้ากลูแคนสูง ซึ่งช่วยในการยับยั้งเซลล์มะเร็ง รวมทั้งมีกรดอะมิโนจำเป็นทุกชนิดเหมือนกับเนื้อสัตว์ และมีไฟเบอร์สูง ช่วยในระบบการย่อยและการขับถ่าย ด้วยคุณสมบัติดังกล่าว จึงเป็นข้อแตกต่างของแบรนด์มัดใจ ซึ่งแพลนต์เบสของเรา เป็นอาหารที่พัฒนาขึ้นมาเพื่อความยั่งยืนของจริง” คุณภาณุวัตร กล่าว

เห็ดแครง

ปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์ของทางบริษัทที่วางจำหน่ายมีทั้งหมด 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มผลิตภัณฑ์อาหาร Freeze dry เป็นการแปรรูปอาหารให้คงไว้ซึ่งรสชาติเหมือนรสชาติอาหารสด มีทั้งหมด 2 เมนู ได้แก่ ลาบ และ แกงคั่ว ทั้ง 2 เมนูจะใช้เห็ดแครงเป็นวัตถุดิบหลัก และผสมผสานสมุนไพรท้องถิ่นเข้าไป ซึ่งนอกจากจะให้รสชาติดีแล้ว สมุนไพรยังส่งผลต่อร่างกายร่วมด้วย

และกลุ่มอาหารแช่แข็ง (Frozen) จะเป็นผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์แพลนต์เบสจากเห็ดแครงและขนุนอ่อน แบบไม่มีการปรุงแต่งรสชาติ ไม่ใส่สี และไม่แต่งกลิ่น เน้นการให้รสชาติที่เป็นธรรมชาติมากที่สุด เพื่อให้ผู้บริโภคนำไปปรุงอาหารได้ตามใจชอบ

นอกจากนี้ ทางแบรนด์มัดใจยังได้ตระหนักถึงแนวการบริโภคของกลุ่มผู้รับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ ที่ขณะนี้ไม่ได้ต้องการแต่เรื่องคุณประโยชน์ แต่ต้องควบคู่ไปกับรสชาติที่ดี จึงมีการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพิ่มเติม เพื่อให้มีความหลากหลาย อย่าง หมูปิ้งแพลนต์เบสไขมันต่ำ ที่ทางบริษัทมีการเสียบไม้ ปรุงให้รสชาติอร่อยเสมือนหมูปิ้งของจริง เพื่อเข้าถึงกลุ่มผู้บริโภคที่กว้างมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะคนที่เลือกรับประทานโปรตีนทางเลือกเพื่อสุขภาพ

“มัดใจเล็งเห็นว่า แพลนต์เบส เป็นอาหารทางเลือกที่มีอัตราการเติบโตมากที่สุด โดยเฉพาะประเทศในแถบยุโรป และตะวันตก ซึ่งหลายปีที่ผ่านมา ผู้บริโภคเริ่มหันมาสนใจ และให้ความสำคัญกับอาหารเพื่อสุขภาพ อาหารที่ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม การทำธุรกิจอาหารที่เป็นมิตรกับคนและสิ่งแวดล้อม รวมถึงการทำธุรกิจแบบ Circular Economy จากการเล็งเห็นความนิยมดังกล่าว ทางแบรนด์จึงมีแนวคิดที่จะนำสินค้าแพลนต์เบสไทยให้เป็นที่รู้จัก และต่อยอดวัตถุดิบให้มีมูลค่าที่สูงขึ้น”

“เราจึงได้ร่วมโครงการพัฒนานักส่งออกรุ่นใหม่ ของกรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งทำให้บริษัทได้กลยุทธ์ใหม่ๆ และได้แนวทางสำหรับการทำธุรกิจส่งออกไปต่างประเทศค่อนข้างมาก ไม่ว่าจะเป็นหลักการบริหารจัดการงบประมาณ ช่องทางในการขออนุญาตสำหรับทำการส่งออก ร่วมไปถึงการสร้างผลิตภัณฑ์ที่เป็นที่นิยมของตลาด ความรู้เหล่านี้ช่วยให้การวางแผนธุรกิจเป็นไปในทิศทางที่ดีและเหมาะสม และแน่นอนว่าความรู้ที่ได้มา จะช่วยขับเคลื่อนให้เป้าหมายการส่งสินค้าไปจำหน่ายต่างประเทศเป็นจริงได้มากขึ้น โดยบริษัทวางแผนว่าหลังจากจบการระบาดโควิด-19 จะเดินหน้าเพื่อส่งสินค้าไปขายในต่างประเทศตามเป้าหมายที่วางไว้” คุณภาณุวัตร ว่าอย่างนั้น

สำหรับการแข่งขันกับผลิตภัณฑ์แพลนต์เบสในตลาดทั่วๆ ไปนั้น ชายหนุ่ม กล่าวว่า สิ่งสำคัญคือการขายความจริงให้กับผู้บริโภค ผ่านการส่งต่อผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพและมีมาตรฐาน รวมไปถึงการนำเอาอัตลักษณ์ของพืชทางการเกษตรของประเทศไทย มาพัฒนาเป็นแพลนต์เบสที่มีคุณภาพเทียบเท่ากับต่างประเทศ

นอกจากนี้ บริษัทยังเน้นการทำ CSR ร่วมกับชุมชนโดยการรับซื้อเห็ดจากลูกฟาร์มในพื้นที่ เพื่อเกื้อหนุนให้เกษตรกรมีรายได้ที่มั่นคงมากกว่าที่เป็นอยู่ รวมไปถึงเป้าหมายในการผลักดันให้เห็ดแครงกลายเป็นพืชเศรษฐกิจของไทยอีกหนึ่งชนิด ที่จะมีบทบาทเข้ามาขับเคลื่อนมูลค่าสินค้าชุมชนในภาพรวม ซึ่งความยั่งยืนทั้งระบบเหล่านี้ ยังไม่ได้เห็นในตลาดแพลนต์เบสในไทยเท่าไหร่นักนั่นเอง